Effectiviteit van pedagogische strategieën op de leerprestaties van MBO-studenten niveau 1 en 2

Geplaatst op 13 juli 2024

Inleiding

Het onderwijs aan MBO-studenten op niveau 1 en 2 vraagt om specifieke pedagogische benaderingen vanwege de complexe problematiek waarmee deze studenten vaak te maken hebben. Effectief klassenmanagement en pedagogisch handelen zijn cruciaal voor het verminderen van ordeverstoringen en het bevorderen van leerprestaties binnen deze doelgroep.

Klassenmanagement en Pedagogisch Handelen

Klassenmanagement richt zich op het structureren van de klasomgeving en het handhaven van regels en routines. Onderzoek, zoals dat van Marzano (2010), laat zien dat effectieve klassenmanagementtechnieken direct bijdragen aan betere prestaties van leerlingen. Dit omvat het opstellen van regels, het omgaan met ordeverstorend gedrag, het opbouwen van een goede relatie tussen docent en leerlingen, en het ontwikkelen van de juiste mentale instelling als docent.

Specifieke Strategieën voor MBO Niveau 1 en 2

1. Regels en Routines: Het invoeren en handhaven van duidelijke regels en routines in de klas vermindert ordeverstoringen aanzienlijk. Belangrijk hierbij is dat regels samen met de leerlingen worden opgesteld, wat hun effectiviteit vergroot (Marzano, 2010).

2. Omgaan met Ordeverstorend Gedrag: Docenten moeten een balans vinden tussen consequenties voor ongewenst gedrag en beloningen voor gewenst gedrag. Duidelijke grenzen zijn essentieel om een positieve leeromgeving te behouden.

3. Relatie tussen Docent en Leerlingen: Een goede relatie bevordert de acceptatie van regels en routines. Dit vereist een balans tussen duidelijke instructie en aandacht voor de individuele behoeften en meningen van leerlingen.

4. Mentale Instelling van de Docent: Docenten moeten alert zijn op gedragsproblemen en op tijd ingrijpen. Emotionele objectiviteit is hierbij cruciaal om effectief te blijven in het managen van de klas.

Impact op Leerprestaties

Hoewel specifiek onderzoek naar de directe impact van deze strategieën op leerprestaties van MBO niveau 1 en 2 studenten nog ontbreekt, tonen meta-analyses aan dat effectief klassenmanagement leidt tot hogere prestaties en meer betrokkenheid van leerlingen (Marzano, 2010). Dit komt voort uit het vermogen van docenten om de klas effectief te organiseren en een ondersteunende leeromgeving te bieden.

Praktijkvoorbeelden en Onderzoek

In de praktijk passen MBO-docenten vaak pedagogische strategieën toe die gericht zijn op het opbouwen van persoonlijke relaties met hun studenten en het bieden van individuele begeleiding (Groenenberg & Hermanussen, 2012). Dit sluit aan bij de behoefte van MBO niveau 1 en 2 studenten aan structuur en ondersteuning, zoals blijkt uit onderzoek naar hun leerbehoeften en sociale situatie (Lesterhuis, 2010).

Conclusie

Effectieve pedagogische strategieën, zoals goed klassenmanagement en een sterke relatie tussen docent en leerlingen, hebben aantoonbaar positieve effecten op het verminderen van ordeverstoringen en mogelijk op het verbeteren van de leerprestaties bij MBO niveau 1 en 2 studenten. Verder onderzoek specifiek gericht op deze doelgroep is echter nodig om de impact op leerresultaten te verhelderen en om pedagogische praktijken verder te optimaliseren.

Geraadpleegde bronnen 

• Glaudé, M., & Van Eck, E. (2012). Lesgeven aan leerlingen op mbo-niveau 1 en 2. Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
• Groenenberg, R. & Hermanussen, J. (2012). Docent in mbo niveau 1 of 2. Een vak apart. Utrecht: Expertisecentrum Beroepsonderwijs.
• Groeneveld, M.J. & Steensel, K. van (2009). Kenmerkend mbo: Een vergelijkend onderzoek naar de kenmerken van mbo-leerlingen, vmbo-leerlingen en de generatie Einstein. Hilversum: Hiteq.
• Hiemstra, K., Schoones, J., Loor, de O., & Robijns, M. (2013). Omgaan met verschillen op het snijvlak van pedagogisch en didactisch handelen. Een verkenning. Utrecht: APS.
• Kennisrotonde. (2019). Welk pedagogisch-didactisch handelen van de begeleidende docent zorgt ervoor, dat studenten op MBO Niveau 1 en MBO Niveau 2 succesvol zelfsturend kunnen leren? (KR.550). Den Haag: Kennisrotonde.
• Lesterhuis, M. (2010). De docent competent. De opvattingen van docenten die lesgeven aan mbo-niveau 1 en 2. Afstudeerscriptie. Utrecht: Universiteit Utrecht.
• Marzano, R.K., Marzano, J.S. & Pickering, D.J. (2010). Wat werkt: Pedagogisch handelen & klassenmanagement. Evidence-based strategieën voor iedere leraar. Vlissingen: Bazalt.
• WRR (2009). Vertrouwen in de school. Over de uitval van ‘overbelaste’ jongeren. Amsterdam: Amsterdam University Press.