Het effect van klassikaal mentoruur op de ontwikkeling van studievaardigheden bij mbo-studenten

Geplaatst op 14 augustus 2024

In het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) speelt het mentoruur een belangrijke rol in de begeleiding van studenten. Het klassikaal mentoruur, waarbij een groep studenten gezamenlijk door een mentor wordt begeleid, is een belangrijk instrument voor het ontwikkelen van studievaardigheden. Dit artikel onderzoekt hoe klassikaal mentoruur bijdraagt aan de ontwikkeling van studievaardigheden bij MBO-studenten en welke voordelen en uitdagingen hierbij komen kijken.

Wat is Klassikaal Mentoruur?

Klassikaal mentoruur verwijst naar een georganiseerd moment binnen het onderwijsrooster waarop studenten samenkomen onder leiding van een mentor. Tijdens deze sessies krijgen studenten begeleiding en ondersteuning op het gebied van studievaardigheden, persoonlijke ontwikkeling, en loopbaanplanning. Het doel van mentoruren is om studenten te helpen bij hun studie en hen te ondersteunen bij hun persoonlijke en professionele groei.

Kenmerken van Effectief Klassikaal Mentoruur

1. Structuur en Organisatie

   Een goed gestructureerd mentoruur biedt duidelijkheid en helpt studenten om hun tijd effectief te beheren. Dit omvat het plannen van de sessies, het vaststellen van doelen en het creëren van een agenda die zowel informatief als interactief is.

   • Duidelijke Doelen: Het stellen van specifieke doelen voor elke mentoruur zorgt ervoor dat studenten weten wat ze kunnen verwachten en wat er van hen wordt verlangd.
   • Gestructureerde Agenda: Een goed georganiseerde agenda houdt de sessies gefocust en productief, en helpt studenten om zich te concentreren op de belangrijkste onderwerpen.

2. Interactie en Betrokkenheid

   Het klassikaal mentoruur moet interactief zijn, zodat studenten actief betrokken worden bij hun eigen leerproces. Dit bevordert niet alleen de betrokkenheid, maar zorgt er ook voor dat studenten hun vragen en zorgen kunnen delen.

   • Interactieve Werkvormen: Het gebruik van interactieve werkvormen zoals groepsdiscussies, casestudy’s en rollenspellen kan de betrokkenheid vergroten en studenten stimuleren om actief deel te nemen.
   • Open Communicatie: Het creëren van een open en veilige omgeving waar studenten zich vrij voelen om vragen te stellen en feedback te geven is essentieel voor een effectieve mentoruur.

3. Ondersteuning bij Studievaardigheden

   Een belangrijk aspect van mentoruren is het verbeteren van studievaardigheden. Dit omvat technieken en strategieën voor effectief leren, tijdsbeheer, en het omgaan met studieproblemen.

   • Studievaardigheden Training: Het aanleren van studievaardigheden zoals notities maken, plannen, en effectieve leermethoden helpt studenten om hun studieprestaties te verbeteren.
   • Probleemoplossing: Het bieden van ondersteuning bij het oplossen van studiegerelateerde problemen en het geven van praktische tips en adviezen kan studenten helpen om obstakels te overwinnen.

4. Persoonlijke Ontwikkeling

   Naast studievaardigheden richt het mentoruur zich ook op persoonlijke ontwikkeling. Dit omvat onderwerpen zoals zelfbewustzijn, stressmanagement, en loopbaanoriëntatie.

   • Persoonlijke Coaching: Het bieden van persoonlijke coaching en advies helpt studenten bij het ontwikkelen van zelfbewustzijn en het stellen van persoonlijke en professionele doelen.
   • Loopbaanplanning: Het verkennen van loopbaanmogelijkheden en het plannen van toekomstige stappen helpt studenten om zich voor te bereiden op hun carrière na het MBO.

Voordelen van Klassikaal Mentoruur

Klassikaal mentoruur biedt diverse voordelen voor MBO-studenten, die zowel hun studieprestaties als persoonlijke ontwikkeling kunnen bevorderen.

1. Versterking van Studievaardigheden

   Door gericht te werken aan studievaardigheden kunnen studenten hun leerstrategieën verbeteren en efficiënter studeren.

   • Betere Studieresultaten: Studenten die effectieve studievaardigheden aanleren, kunnen hun studieresultaten verbeteren en beter presteren in hun vakken.
   • Zelfstandiger Leren: Het ontwikkelen van zelfstudievaardigheden helpt studenten om zelfstandiger te leren en hun studiebelasting beter te beheren.

2. Verbeterde Betrokkenheid en Motivatie

   Klassikaal mentoruur kan de betrokkenheid en motivatie van studenten verhogen door hen te betrekken bij hun leerproces en hen te ondersteunen bij hun persoonlijke ontwikkeling.

   • Hogere Motivatie: Actieve deelname aan mentoruren kan de motivatie van studenten verhogen door hen te laten zien hoe ze hun doelen kunnen bereiken.
   • Verbeterde Betrokkenheid: Studenten die zich ondersteund voelen, zullen eerder geneigd zijn om actief deel te nemen aan hun opleiding en betrokken te blijven bij hun studie.

3. Sociale Ondersteuning en Netwerken

   Mentoruren bieden ook sociale ondersteuning en mogelijkheden voor studenten om netwerken op te bouwen.

   • Peer Support: Studenten kunnen ervaringen delen en elkaar ondersteunen, wat bijdraagt aan een gevoel van gemeenschap en samenhorigheid.
   • Netwerkopbouw: De interactie met medestudenten en de mentor kan helpen bij het opbouwen van waardevolle netwerken voor de toekomst.

Uitdagingen en Verbeterpunten

Hoewel klassikaal mentoruur veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen en aandachtspunten die moeten worden overwonnen om het meeste uit deze sessies te halen.

1. Variabiliteit in Deelname

   Niet alle studenten nemen even actief deel aan mentoruren, wat kan leiden tot variabele resultaten en effectiviteit van de sessies.

   • Motivatie Verhogen: Het bevorderen van een cultuur van actieve deelname en betrokkenheid kan helpen om de variabiliteit in deelname te verminderen.
   • Diversiteit van Werkvormen: Het gebruik van diverse werkvormen en methoden kan bijdragen aan een bredere betrokkenheid en effectievere sessies.

2. Overbelasting van Mentoren

   Mentoren kunnen worden geconfronteerd met een zware werkdruk door het begeleiden van grote groepen studenten en het bieden van gepersonaliseerde ondersteuning.

   • Beheersbare Groepsgrootte: Het beperken van de groepsgrootte kan helpen om de werkdruk te verlagen en de kwaliteit van de begeleiding te verbeteren.
   • Opleiding en Ondersteuning voor Mentoren: Het bieden van training en ondersteuning aan mentoren helpt hen om effectiever te functioneren en de begeleiding te verbeteren.

3. Aanpassing aan Verschillende Behoeften

   Studenten hebben verschillende behoeften en leerstijlen, wat kan betekenen dat een uniforme aanpak niet altijd effectief is.

   • Differentiatie: Het aanpassen van mentoruren aan de specifieke behoeften en leerstijlen van studenten kan helpen om effectievere ondersteuning te bieden.
   • Flexibele Inhoud: Het aanbieden van flexibele en op maat gemaakte inhoud kan helpen om tegemoet te komen aan de diverse behoeften van studenten.

Conclusie

Klassikaal mentoruur speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van studievaardigheden bij MBO-studenten. Door structuur, interactie, ondersteuning bij studievaardigheden, en persoonlijke ontwikkeling te combineren, kunnen mentoruren bijdragen aan verbeterde studieprestaties, verhoogde motivatie en sociale ondersteuning. Ondanks de voordelen zijn er uitdagingen die moeten worden aangepakt, zoals variabiliteit in deelname, overbelasting van mentoren en het aanpassen aan verschillende behoeften. Door deze uitdagingen te adresseren en continu te werken aan verbetering, kunnen onderwijsinstellingen de effectiviteit van klassikaal mentoruur vergroten en de leerervaring van MBO-studenten optimaliseren.

Geraadpleegde bronnen

• Bulgren, J. A., Deshler, D. D., & Schumaker, J.B. (1997). Use of a recall enhancement routine and strategies in inclusive secondary classes. Learning Disabilities Research & Practice, 12 (4), 198-208.Chiu, C. W. (1998). Synthesizing Metacognitive Interventions: What Training Characteristics Can Improve Reading Performance?.
• Cleary, T. J., & Zimmerman, B. J. (2004). Self-regulation empowerment program: A school-based program to enhance self-regulated and self-motivated cycles of student learning. Psychology in the Schools, 41(5), 537-550.
• Coutinho, S. (2007). The relationship between goals, metacognition, and academic success. Educate, 7 (1), 39-47.
• De Boer, H., Donker-Bergstra, A. S., Kostons, D. D. N. M., Korpershoek, H., & Van der Werf, M. P. (2013). Effective strategies for self-regulated learning: A meta-analysis. Groningen, NL: GION/RUG.
• De Boer, H., Donker, A. S., & van der Werf, M. P. (2014). Effects of the attributes of educational interventions on students’ academic performance: A meta-analysis. Review of Educational Research, 84(4), 509-545.
• Dignath, C., & Büttner, G. (2008). Components of fostering self-regulated learning among students: A meta-analysis on intervention studies at primary and secondary school level. Metacognition Learning, 3(3), 231–264.
• Education Endowment Foundation (z.d.). Metacognition and Self-Regulated Learning. Guidance Report.
• Gettinger, M. & Seibert, J.K. (2002). Contributions of Study Skills to Academic Competence. School Psychology Review, 31 (3), 350-365.
• Hattie, J., Biggs, J. & Purdie, N. (1996). Effects of Learning Skills Interventions on Student Learning: A Meta-Analysis. Review of Educational Research, 66 (2), 99-136.
• Laskey, M., & Hetzel, C. (2010). Self-regulated Learning, Metacognition, and Soft Skills: The 21ste Century Learner. [Online]. Online submission, ERIC.
• Resnick, L. B., & Schantz, F. (2015). Talking to learn: The promise and challenge of dialogic teaching. Socializing intelligence through academic talk and dialogue, 441-450.
• Scanlon, D., Deshler, D. D., & Schumaker, J. B. (1996). A strategy for students in inclusive classrooms to organize and represent content. Learning Disabilities Research & Practice, 11, 41-57.
• Slavin, R. E. (1991). Synthesis of research on cooperative learning. Educational Leadership, 48(5), 71–82.
• SLO (2019, 17 december). Ontwikkeling van algemene vaardigheden. Geraadpleegd van https://slo.nl/thema/meer/doorstroom-vmbo/algemene/