Vreemde talen leren van 4 tot 12 jaar: invloed op leeropbrengsten

Geplaatst op 17 augustus 2024

Het leren van vreemde talen tussen de leeftijd van 4 en 12 jaar biedt veel voordelen voor kinderen, maar het roept ook vragen op over de effecten op hun algemene leeropbrengsten. Jongere kinderen zijn in een cruciale ontwikkelingsfase waarin hun hersenen bijzonder gevoelig zijn voor taalverwerving. Het aanleren van een tweede taal op jonge leeftijd kan niet alleen hun taalvaardigheden verbeteren, maar ook andere cognitieve voordelen bieden zoals verbeterde geheugenvaardigheden, probleemoplossend vermogen, en culturele bewustwording.

De Cognitieve Voordelen van Vroege Taalverwerving

De vroege jaren van een kind zijn ideaal voor taalverwerving vanwege de plasticiteit van de hersenen. Op jonge leeftijd zijn de hersenen nog volop in ontwikkeling, wat betekent dat kinderen taalregels en klanken van een nieuwe taal sneller kunnen oppikken dan volwassenen. Dit leidt vaak tot een diepere en bredere taalvaardigheid in zowel de moedertaal als de vreemde taal.

Verhoogde Cognitieve Flexibiliteit: Het leren van een vreemde taal vereist dat kinderen schakelen tussen verschillende taalsystemen, wat hun cognitieve flexibiliteit en probleemoplossend vermogen vergroot. Dit kan ook een positief effect hebben op hun prestaties in andere vakken zoals wiskunde en wetenschappen.

Verbeterd Geheugen: Het leren van nieuwe woorden en zinnen in een vreemde taal stimuleert het geheugen. Kinderen die tweetalig opgroeien, tonen vaak een beter werkgeheugen, wat hen helpt om informatie vast te houden en beter te concentreren op complexe taken.

Mogelijke Uitdagingen en Oplossingen

Hoewel het leren van een vreemde taal veel voordelen heeft, zijn er ook uitdagingen, vooral als het gaat om de balans tussen de moedertaal en de vreemde taal.

Tijdsbesteding: Er bestaat bezorgdheid dat het leren van een vreemde taal ten koste kan gaan van de tijd die wordt besteed aan het beheersen van de moedertaal of andere belangrijke vakken. Het is daarom essentieel om een evenwicht te vinden waarbij het leren van een vreemde taal niet ten koste gaat van andere leergebieden.

Vertraging in Moedertaalontwikkeling: Bij sommige kinderen kan het leren van een tweede taal aanvankelijk leiden tot een vertraging in de moedertaalontwikkeling. Dit is echter meestal tijdelijk en de voordelen van meertaligheid blijken vaak later, wanneer de kinderen beide talen goed beheersen.

Onderwijsmethoden voor Vreemde Talen

Om de voordelen van vreemde talen optimaal te benutten, is het belangrijk om effectieve onderwijsmethoden te gebruiken die aansluiten bij de behoeften van jonge kinderen.

Speelse Leren: Bij jonge kinderen werkt een speelse aanpak vaak het best. Dit kan bijvoorbeeld door middel van liedjes, spelletjes en verhalen in de vreemde taal, waardoor het leren leuk en natuurlijk aanvoelt.

Integratie in de Dagelijkse Activiteiten: Door de vreemde taal te integreren in dagelijkse activiteiten, kunnen kinderen op een natuurlijke manier oefenen. Dit kan bijvoorbeeld door tweetalige instructies te geven tijdens kunst- en knutsellessen of door Engelstalige liedjes te zingen tijdens muziekles.

Gebruik van Technologie: Moderne technologieën zoals educatieve apps en online taalprogramma’s kunnen een waardevolle aanvulling zijn op traditionele lesmethoden. Deze tools bieden interactieve en gepersonaliseerde leerervaringen die kinderen kunnen helpen om zelfstandig te oefenen.

Culturele Voordelen van Vreemde Talen

Naast cognitieve voordelen biedt het leren van een vreemde taal kinderen de kans om kennis te maken met andere culturen. Dit helpt bij het ontwikkelen van een breder wereldbeeld en bevordert empathie en begrip voor mensen uit verschillende achtergronden.

Culturele Bewustwording: Door een vreemde taal te leren, krijgen kinderen inzicht in andere culturen en gewoonten. Dit draagt bij aan hun algemene kennis en helpt hen om tolerant en open te staan voor diversiteit.

Sociale Vaardigheden: Het leren van een vreemde taal verbetert ook sociale vaardigheden. Kinderen leren communiceren met anderen in een andere taal, wat hun zelfvertrouwen vergroot en hen voorbereidt op een meer geglobaliseerde samenleving.

Conclusie

Het leren van vreemde talen tussen de leeftijd van 4 en 12 jaar biedt aanzienlijke voordelen voor kinderen, zowel cognitief als cultureel. Hoewel er uitdagingen zijn, zoals de balans tussen moedertaal en vreemde taal, wegen de voordelen zwaarder. Door het gebruik van effectieve en speelse onderwijsmethoden kunnen kinderen hun taalvaardigheden uitbreiden en hun horizon verbreden. Dit legt een sterke basis voor hun toekomstige academische en sociale successen in een steeds internationaler wordende wereld.

Geraadpleegde bronnen

• Canale, M. & Swain, M. (1980). Theoretical bases of communicative approaches to second language teachhing and testing. Applied Linguistics, 1(1), 1-47.
• Genesee, F. (2014). Is early second language learning really better? Evidence from research on students in CLIL programs. Babylonia 01/14.  Retrieved July, 2016 from: www.babylonia.ch.
• Geurts, B., De Graaff, R. &  Hemker, B. (2014). Engels in het basisonderwijs: opbrengsten Eibo en vvto. In: Corda, A.,Philipsen, K. & De Graaff, R. (Eds.). Handboek vvto. Engels op de basisschool. Bussum: Coutinho.
• Freeman, Y.S. & Freeman, D.E. (1998).  ESL/EFL Teaching: Principles for Success. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Gelderen, A, van, Schoonen, R., Stoel, R. D., Glopper, K. de &  Hulstijn, J. (2007). Development of adolescent reading comprehension in language 1 and language 2: A longitudinal analysis of constituent components.  Journal of Educational Psychology, Vol 99(3), 477-491. http://dx.doi.org/10.1037/0022-0663.99.3.477
• Geurts, B. & Hemker, B. (2013). Balans van het Engels aan het einde van de basisschool 4. Uitkomsten van de vierde peiling in 2012. Arnhem, CITO, PPON-reeks nummer 52.
• Gibbons, P. (2002). Scaffolding Language Scaffolding,Llearning.Teachting Second Language Learners in the  Mainstream Classroom. Potsmouth, NH: Heinemann.
• Graaff, R. de (2013). Taal om te leren. Didactiek en opbrengsten van tweetalig onderwijs. Utrecht: Universiteit Utrecht.
• Graaff, R. de (2015).  Vroeg of laat Engels in het basisonderwijs; Wat levert het op? In: Levende Talen Tijdschrift 16 (2), p 3-15.
• Jong, Y. de (2015).  Een kwalitatieve studie naar de invloed van verschillende
• TPO-contexten op het doeltaalgebruik van kleuters. Masterscriptie Utrecht: Universiteit Utrecht.
• Muñoz, C. (2014). Starting young –Is that all it takes? Babylonia 01/14. Retrieved July, 2016 from: www.babylonia.ch.
• Samo, R. (2009). The Age Factor and L2 Reading strategies. In: Nikolov, M. (Ed.). Early Learning of Modern Foreign Languages. Processes and outcomes. Bristol: Multilingual matters.
• Schuitemaker-King,  J. (2012). Teachers’ strategies in providing opportunities for second language development. Proefschrift. Groningen: Universiteit Groningen.
• Schuitemaker-King, J. (2013). Giving corrective feedback in CLIL and EFL classes. In: Levende Talen Tijdschrift, 14 (2), p 3-10.
• Thomas, W. & Collier, V. (1999). School Effectiveness for Language Minority Students. Washington: George Washington University: National Clearinghouse for Bilingual Education.
• Tragant Mestres, E. & Lundberg, G. (2011). Chapter 4: The teacher’s role: what is its significance in early language learning? In: Enever, J. ELLiE. Early Language Learing in Europe. UK: The British Council.
• Unsworth, S., Persson, L., Prins, T. & de Bot, K. (2015). An investigation of factors affecting early foreign language learning in the Netherlands. Applied Linguistics, 36, 527-548.
• Wierenga, J. (2014). Engels als instructietaal in het basisonderwijs. Een kwalitatief onderzoek naar verbale interactie tijdens Engelse en Nederlandse instructie. Masterscriptie Utrecht: Universiteit Utrecht.
• Wierenga, J., Schaaf, M. van der & Graaff, R. de (2014). Verbale dominantie tijdens Engelstalige en Nederlandstalige lessen in het basisonderwijs. In Levende Talen Tijdschrift, 15 (4), p 3-14.
• Zpotowicz, M. (2009). Factors Influencing Young Learners’English Vocabulary Acquisition.  In: Nikolov, M. (Ed.). Early Learning of Modern Foreign Languages. Processes and outcomes. Bristol: Multilingual matters. p 195-211.