Tutorlezen en de invloed op technische leesvaardigheid

Geplaatst op 14 augustus 2024

Lezen is een fundamentele vaardigheid die de basis legt voor academisch succes en levenslange educatie. Technische leesvaardigheid, dat wil zeggen het vermogen om vloeiend en accuraat te lezen, is essentieel voor leerlingen om informatie effectief te verwerken en te begrijpen. In dit artikel onderzoeken we het concept van tutorlezen en hoe deze methode kan bijdragen aan de ontwikkeling van technische leesvaardigheid bij leerlingen.

Wat is Tutorlezen?

Tutorlezen is een onderwijsstrategie waarbij een oudere of meer ervaren lezer (de tutor) samenwerkt met een jongere of minder ervaren lezer (de tutee) om hen te ondersteunen bij het verbeteren van hun leesvaardigheden. Deze methode is gebaseerd op het idee dat leerlingen niet alleen van hun leraren, maar ook van hun medeleerlingen kunnen leren. Door de tutorlezen-strategie krijgen leerlingen de mogelijkheid om te leren in een meer persoonlijke en minder formele omgeving, wat hun motivatie en betrokkenheid kan vergroten.

De Rol van Tutorlezen in het Onderwijs

Tutorlezen kan in verschillende onderwijssettings worden geïmplementeerd, van basisscholen tot middelbare scholen. Het doel is om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren waarin leerlingen hun leesvaardigheid kunnen verbeteren. De tutor fungeert hierbij als rolmodel en biedt onmiddellijke feedback en hulp wanneer dat nodig is. Deze peer-interacties kunnen de leesmotivatie vergroten en de tutee helpen om met meer zelfvertrouwen te lezen.

Voordelen van Tutorlezen

Er zijn verschillende voordelen verbonden aan tutorlezen:

1. Persoonlijke Aandacht: Tutees krijgen persoonlijke begeleiding die specifiek gericht is op hun leesniveau en behoeften. Dit betekent dat de leerervaring op maat gemaakt is, wat kan leiden tot efficiëntere leerresultaten.

2. Vergroten van Motivatie: Door samen te werken met een tutor die iets ouder is of meer ervaring heeft, kunnen tutees zich meer gemotiveerd voelen om te leren. Het zien van een peer die succesvol leest, kan hen inspireren om zichzelf te verbeteren.

3. Verbeterde Leesvaardigheid: Onderzoek toont aan dat tutorlezen kan leiden tot significante verbeteringen in technische leesvaardigheid. Tutees ontwikkelen niet alleen een betere woordherkenning en vloeiendheid, maar ook een verbeterd begrip.

4. Sociaal-Emotionele Voordelen: Tutorlezen kan ook de sociale en emotionele vaardigheden van beide partijen bevorderen. Tutees ontwikkelen meer zelfvertrouwen en zijn minder bang om fouten te maken, terwijl tutors hun leiderschaps- en communicatieve vaardigheden versterken.

Uitdagingen van Tutorlezen

Hoewel tutorlezen veel voordelen biedt, zijn er ook enkele uitdagingen die in overweging moeten worden genomen:

1. Kwaliteit van de Instructie: De effectiviteit van tutorlezen hangt sterk af van de kwaliteit van de begeleiding die de tutor biedt. Het is belangrijk dat tutors goed getraind zijn en de juiste strategieën kennen om hun tutees te ondersteunen.

2. Verschillen in Niveau: Soms kunnen de verschillen in leesniveau tussen de tutor en de tutee te groot zijn, wat kan leiden tot frustratie bij beide partijen. Het is cruciaal om zorgvuldig paren te selecteren om deze problemen te minimaliseren.

3. Tijdsinvestering: Het opzetten en onderhouden van een effectief tutorlezen-programma kan tijd en middelen vergen. Leraren moeten voldoende tijd hebben om tutors te trainen en hun voortgang te monitoren.

Implementatie van Tutorlezen in de Klas

Om tutorlezen succesvol te implementeren, moeten scholen een aantal stappen volgen:

1. Selectie van Deelnemers: Het is belangrijk om zowel tutors als tutees zorgvuldig te selecteren. Tutors moeten niet alleen beschikken over goede leesvaardigheid, maar ook geduldig en ondersteunend zijn. Tutees moeten bereid zijn om te leren en openstaan voor begeleiding van hun leeftijdsgenoten.

2. Training van Tutors: Tutors moeten een uitgebreide training krijgen waarin ze leren hoe ze effectief kunnen begeleiden en feedback kunnen geven. Ze moeten ook strategieën leren om hun tutees te motiveren en te ondersteunen.

3. Structuur en Planning: Een goed gestructureerd programma is essentieel. Bepaal vaste tijden en locaties voor de sessies en zorg ervoor dat er duidelijke doelen en verwachtingen zijn voor elke sessie.

4. Monitoring en Evaluatie: Het is belangrijk om de voortgang van zowel tutors als tutees regelmatig te evalueren. Dit kan worden gedaan door middel van observaties, feedbacksessies en het bijhouden van de leesprestaties.

Effectiviteit van Tutorlezen

Verschillende studies hebben de effectiviteit van tutorlezen aangetoond. Een onderzoek uitgevoerd door de Universiteit van Oxford toonde aan dat leerlingen die deelnamen aan een tutorlezen-programma significant beter presteerden op leesvaardigheidstests in vergelijking met hun leeftijdsgenoten die niet deelnamen. Een andere studie van de Universiteit van Leiden benadrukte dat tutorlezen niet alleen de leesvaardigheid verbeterde, maar ook een positieve invloed had op de sociale interacties en het zelfvertrouwen van de leerlingen.

Conclusie

Tutorlezen is een krachtige methode om de technische leesvaardigheid van leerlingen te verbeteren. Door een omgeving te creëren waarin leerlingen van elkaar kunnen leren, bevordert tutorlezen niet alleen de leesvaardigheid, maar ook de sociale en emotionele ontwikkeling van de betrokkenen. Hoewel er uitdagingen zijn, zoals de noodzaak van adequate training en het zorgvuldig selecteren van paren, wegen de voordelen vaak zwaarder dan de nadelen.

Voor scholen die op zoek zijn naar effectieve manieren om de leesprestaties van hun leerlingen te verbeteren, biedt tutorlezen een waardevolle en bewezen benadering. Door middel van persoonlijke aandacht, motivatie en peer-interactie kunnen leerlingen hun leesvaardigheid naar een hoger niveau tillen, wat hun academische succes en levenslange liefde voor lezen ten goede komt.

Bronnen

• Klauda, S. L., & Guthrie, J. T. (2008). Relationships of three components of reading fluency to reading comprehension. Journal of Educational Psychology, 100(2), 310. doi: 10.1037/0022-0663.100.2.310. Op 3 oktober 2018 verkregen van https://www.researchgate.net/profile/John_Guthrie2/publication/228652536_Relationships_of_Three_Components_of_Reading_Fluency_to_Reading_Comprehens ion/links/5460c4180cf27487b4525cc7/Relationships-of-Three-Components-of- Reading-Fluency-to-Reading-Comprehension.pdf
• McMaster, K. L., Fuchs, D., & Fuchs, L. S. (2006). Research on peer-assisted learning strategies: The promise and limitations of peer-mediated instruction. Reading & Writing Quarterly, 22(1), 5-25. doi: 10.1080/10573560500203491. Op 3 oktober 2018 verkregen van https://www.researchgate.net/profile/Kristen_Mcmaster/publication/247498599_ Research_on_Peer- Assisted_Learning_Strategies_The_Promise_and_Limitations_of_Peer- Mediated_Instruction/links/54e0e22e0cf24d184b0f09ce.pdf
• Mijs, D., Egbertsen, T., Oude Kamphuis, K. & Vernooy, K. (2015). Peer tutoring: een effectieve methodiek om de leesresultaten en de leesmotivatie te verbeteren. Hengelo: Expertis onderwijsadviseurs. Op 3 oktober 2018 verkregen van https://www.ecno.nl/sites/default/files/files/Werkmap%20Leerlingen%20helpen%20andere%20leerlingen-Kees%20Vernooy%20en%20anderen.pdf
• Monteiro, V. (2013) Promoting Reading Motivation by Reading Together. Reading Psychology, 34(4), 301-335. https://doi.org/10.1080/02702711.2011.635333
• Oostdam, R., Blok, H. & Boendermaker, C. (2011). Zwakke lezers effectief helpen met begeleid hardop lezen. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 50, 574-583. Op 9 oktober 2018 verkregen van http://www.hva.nl/binaries/content/assets/subsites/kc-oo/publicaties/p-574- 583_zwakke-lezers-effectief-helpen-met-begeleid-hardop-lezenv3.pdf
• Topping, K. J. (2014). Paired Reading and Related Methods for Improving Fluency. International Electronic Journal of Elementary Education, 7(1), 57-70. Op 9 oktober 2018 verkregen van https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1053797.pdf
• Vernooy, K. & Egbertsen, T. (2012). Leerlingen helpen effectief medeleerlingen. Basisschool Management, 8, 8-12. Op 9 oktober 2018 verkregen van http://docplayer.nl/22559787-Leerlingen-helpen-effectief-medeleerlingen.html
• Wright, J., & Cleary, K. S. (2006). Kids in the tutor seat: Building schools' capacity to help struggling readers through a crossâ€Âage peerâ€Âtutoring program. Psychology in the Schools, 43(1), 99-107. https://doi.org/10.1002/pits.20133