Kennisplatform
Nieuw: Let op! Wij-leren.nl lanceert nieuwe website

Welk LVS past bij jouw school? - Keuzehulp bij het kiezen van een LVS

Corine Treffers
Onderwijskundige | Onderwijsondersteuner | Redactielid bij wij-leren.nl  

Treffers, C. (2022). Welk LVS past bij jouw school? - Keuzehulp bij het kiezen van een LVS.
Geraadpleegd op 07-12-2024,
van https://wij-leren.nl/criteria-selectie-lvs-toetsen.php.
Geplaatst op 8 november 2022
Beoordeling LVS toetsen

Het kiezen van een LVS dat bij jouw school past, kan moeilijk zijn. Welke criteria hanteer je bij de selectie en hoe zwaar laat je ze wegen? Waar moet je opletten bij de keuze van toetsen? Welke toetsen moet volgens jou een LVS bevatten en in welke vorm? Dit artikel kan helpen bij deze keuze. In dit artikel worden namelijk de toetsen van de huidige toetsaanbieders vergeleken en besproken aan de hand van een breed spectrum aan criteria. De beoordeling van de inhoud van de LVS-toetsen van de specifieke vaardigheden wordt in een aparte artikelenserie toegelicht. Hier staat een overzicht van alle artikelen, toetsen en bronnen. 

De criteria zijn onderverdeeld in de volgende categorieën:

  1. Brede vaardigheden
  2. Specifieke vaardigheden
  3. Afnamemogelijkheden
  4. Rapportage
  5. Overige criteria

Deze criteria kunnen als hulpmiddel gebruikt worden bij het maken van de keuze voor een LVS. Het is aan jullie als school om per categorie te bepalen welke criteria jullie het belangrijkst vinden en het zwaarst laten wegen. Dit zal onder andere afhankelijk zijn van jullie onderwijsvisie, maar ook die van de leveranciers. Daarom volgt hieronder een korte introductie op de visie van de leveranciers.


Over de systemen

Boom LVS

De toetsen van Boom LVS zijn onderverdeeld in de categorieën verwachten, volgen en verdiepen om zo de cognitieve ontwikkeling van leerlingen zo goed mogelijk in kaart te brengen. De volgtoetsen zijn bedoeld om leerlingen te volgen op taal en rekenen. Met de verwachtingstoetsen worden de cognitieve mogelijkheden van de leerlingen in kaart gebracht. Hierdoor weten leerkrachten waarin de leerlingen extra gestimuleerd moeten worden en kunnen ze hen de begeleiding geven die past bij hun capaciteiten, karakter en drijfveren. De verdiepingstoetsen zijn bedoeld om door de toetsen wanneer een leerling onder- of over presteert. Met deze toetsen kan geanalyseerd worden waar de taal- en rekenproblemen zitten om vervolgens het onderwijs af te stemmen op de aandachtsgebieden van de leerling.

Cito

Bij het LVS van Cito, Leerling in beeld, ligt de focus op groei; de leerling staat centraal. Hierbij gaat het om de groei van een leerling of groep ten opzichte van zichzelf. Niet alleen op cognitief, maar ook op sociaal-emotioneel en executief vlak. Het motto van het LVS is daarom ook: Leerling in beeld maakt elke leerling zichtbaar. In minder tijd, maar met meer inzicht. 

Dia-LVS

Het Dia-LVS heeft als doel om elke leerling gericht te laten werken aan groei om zo het beste uit elke leerling te halen. Binnen het Dia-LVS wordt dit gedaan door de adaptieve toetsen, waardoor iedere leerling tot zijn recht komt. Hun motto is daarom ook: Laat iedere leerling groeien! Ook kan de leerkracht voor individuele leerlingen zelf streefscores instellen. Groei houdt bij Dia-LVS nooit op. Daarom loopt het Dia-LVS door tot in het voortgezet onderwijs voor een succesvolle doorstroming.

IEP LVS

Bij IEP LVS vinden ze dat een kind meer is dan rekenen en taal. Ook zijn sociaal-emotionele ontwikkeling, leeraanpak en creatief vermogen maken wie hij/zij is. In een LVS moet hier rekening mee worden gehouden. Een kind mag niet worden afgerekend op wat het niet kan, maar het LVS moet juist inzicht geven in wat het huidige niveau van het kind is en aangeven hoe het zich verder kan ontwikkelen om te worden wie het is. 

De zes waarden van het IEP LVS zijn daarom: 

  • Minder toetsstress
  • Compleet kindbeeld
  • Betekenisvol toetsen
  • Positieve insteek
  • Eigenaarschap leerling
  • Nakijktijd wordt leerlingtijd

Brede vaardigheden

Allereerst worden de huidige leveranciers vergeleken op het meten van de brede vaardigheden. Brede vaardigheden zijn de vaardigheden die kinderen nodig hebben om in de samenleving te kunnen functioneren. Ze zijn niet direct aan één vak- of leergebied te koppelen en worden geïntegreerd met inhouden van verschillende vak- en leergebieden. 

Digitale geletterdheid en studievaardigheden vormen hierbij een uitzondering. Deze vaardigheden zijn namelijk verweven binnen alle specifieke vaardigheden, maar hebben in het curriculum ook een eigen plek, doordat bepaalde aspecten eerst apart aangeleerd moeten worden om deze vervolgens toe te kunnen passen bij de andere specifieke vaardigheden. De manier(en) waarop de brede vaardigheden worden gemeten, worden bewust als eerste vergeleken, doordat deze de fundering leggen voor de specifieke vaardigheden. De beoordelingscriteria bestaan uit de drie hoofdonderdelen van de indeling van de brede vaardigheden van Curriculum.nu:

Manieren van denken en handelen:

  • Kritisch denken
  • Creatief denken en (praktisch) handelen
  • Probleemoplossend denken en (praktisch) handelen

Manieren van omgaan met anderen:

  • Sociale en culturele vaardigheden
  • Samenwerken
  • Communiceren

Manieren van jezelf kennen:

  • Zelfregulering
  • Ondernemend denken en handelen
  • Oriëntatie op jezelf, je studie en je loopbaan

Dit overzicht is echter niet compleet. Ook de executieve functies, digitale geletterdheid, studievaardigheden en de leerpotentie moeten tot de brede vaardigheden worden gerekend. Voor het beoordelen van het meten van de executieve functies wordt de indeling van Dawson en Guare (2009) gebruikt.

Brede vaardigheden Boom1 Cito1 Diataal1 IEP1
Manieren van denken en handelen nee nee nee ja2
Manieren van omgaan met anderen ja2 ja2 nee ja2
Manieren van jezelf kennen ja2 ja3 nee ja2
Executieve functies ja3 ja4 nee ja3
Digitale geletterdheid nee nee5 nee nee
Studievaardigheden nee ja6 nee nee4
Leerpotentie ja nee ja2 nee

Boom LVS

1 = Boom LVS meet de brede vaardigheden aan de hand van de volgende tests en vragenlijsten: Leerpotentie 6, Leerpotentie 7-8, Leermotivatie 6-7-8 en Leerstrategieën 7-8. Daarnaast kunnen er vragenlijsten en tests van Boom gebruikt worden die officieel niet tot het Boom LVS behoren, maar wel veelvuldig in het onderwijs worden gebruikt. Dit gaat dan om de NIO en de NPV-J-2 en NPV-J-3

2 = Alle aspecten worden geheel of gedeeltelijk gemeten.

3 = De volgende executieve functies worden gemeten: planning/prioritering, timemanagement, organisatie, metacognitie, doelgericht gedrag, flexibiliteit en volgehouden aandacht.

Cito

1 = Cito meet de brede vaardigheden door middel van de instrumenten Executieve functies en Sociaal-emotioneel functioneren. Deze instrumenten bestaan uit vragenlijsten voor leerkrachten en vanaf groep 6 voor verschillende onderdelen ook uit leerlingenlijsten. De studievaardigheden worden door middel van de toets Studievaardigheden en de map Zelfstandig leren & Werkstukken maken getoetst. 

2 = Alle aspecten worden geheel of gedeeltelijk gemeten.

3 = Alleen het aspect Zelfregulering en delen van het aspect Oriëntatie op jezelf, je studie en loopbaan wordt gemeten.

4 = Alle executieve functies worden gemeten. 

5 = Cito ontwikkelt een toets voor digitale geletterdheid. Het gaat om informatievaardigheden en mediawijsheid. Deze zal naar verwachting in schooljaar 2023-2024 beschikbaar zijn.

6 = De toets Studievaardigheden en de map Zelfstandig leren & Werkstukken maken zijn nu nog beschikbaar, maar worden niet meer apart aangeboden in het nieuwe LVS Leerling in beeld. De inhoud is volledig meegenomen en komt nu terug onder de verschillende vaardigheden (bijvoorbeeld rekenen-wiskunde en begrijpend lezen). De toetsen voor studievaardigheden worden daarom ook niet verder beoordeeld.

Dia-LVS

1 = Dia-LVS ontwikkelt een sociaal emotioneel instrument. Het instrument moet inzicht geven in het welbevinden, de betrokkenheid en de werkhouding van de leerlingen.

2 = Dit wordt gemeten met de Niet Schoolse Cognitieve Capaciteiten Test (NSCCT). De papieren NSCCT wordt op dit moment gedigitaliseerd. 

IEP LVS

1 = IEP LVS meet de brede vaardigheden aan de hand van drie instrumenten, waarmee inzicht wordt verkregen in de sociaal-emotionele ontwikkeling, de leeraanpak en het creatief vermogen van de leerlingen.

2 = Alle aspecten worden geheel of gedeeltelijk gemeten. 

3 = De volgende executieve functies worden gemeten: responsinhibitie, emotieregulatie, planning, organisatie, doelgericht gedrag en metacognitie.

4 = IEP LVS heeft geen losse toets voor Studievaardigheden, maar de vaardigheden zijn wel meegenomen in de toets Lezen (samenvatten, interpreteren, evalueren en opzoeken) en in het instrument leeraanpak (plannen, organiserend vermogen).


Specifieke vaardigheden

Vervolgens worden de leveranciers vergeleken op het toetsen van de specifieke vaardigheden. Specifieke vaardigheden gaan over de kennis en vaardigheden op verschillende vak- en leergebieden. Dit gaat dus om de kennis en vaardigheden die kinderen opdoen door middel van het onderwijsaanbod.

De toetsen worden beoordeeld aan de hand van de volgende criteria: 

  1. Wordt de betreffende specifieke vaardigheid door de leverancier in het systeem aangeboden?
  2. Voor welke leerjaren is de betreffende toets beschikbaar? 
  3. Worden alle elementen van zowel de kerndoelen als de referentieniveaus en/of de leerlijnen en tussendoelen afgedekt door de toets(en) van de betreffende specifieke vaardigheid?
  4. Heeft de toets passende vraagvormen of manier(en) van toetsen?
  5. Wordt er in de rapportage uitgesplitst in de verschillende subonderdelen van de specifieke vaardigheid?

In de tabel hieronder staat per leverancier aan welke criteria de toetsen van de specifieke vaardigheid voldoen. Zie de artikelenserie voor een uitgebreide toelichting op de beoordeling van de toetsen van de specifieke vaardigheden. Hierin wordt ook een aantal opvallendheden en aanbevelingen voor verbetering van de toetsen gegeven. 

Specifieke vaardigheden Boom Cito Diataal IEP
Woordenschat1 145 1245 1245 145
Begrijpend luisteren   124 145  
Technisch lezen234 125 125   12345
Begrijpend lezen5 125 125 125 125
Spelling6 12345 12345 12345 1235
Taalverzorging78   1345 1345 12345
Schrijfvaardigheid       1345
Engels   125    
Rekenen-Wiskunde9 1235 1235 1235 1235
Hoofdrekenen 1245 12345    
Motorische ontwikkeling        

1 = Boom LVS ontwikkelt een woordenschattoets voor alle leerjaren. Deze toets wordt in 2024 verwacht. 

2 = In het Boom LVS kan het technisch lezen gemeten worden met de volgende toetsen: Technisch Lezen Tekst, Technisch Lezen Woorden en Continu Benoemen en Woorden Leren (CB&WL). In maart 2022 is de Boom LVS-toets Technisch Lezen Woorden verschenen.

3 = Met Cito LVS kan het technisch lezen getoetst worden met de volgende toetsen: Toets Technisch lezenAVI en DMT. De toets Technisch lezen gaat niet mee naar het nieuwe LVS Leerling in beeld.

 

4 = Dia-LVS ontwikkelt een toets Technisch lezen, waarin het redzaamheidslezen getoetst zal worden. 

 

5 = Dia-LVS heeft, behalve de toets, ook Diaplus, een vernieuwde methodiek voor effectief leesonderwijs, ontwikkeld. Hierdoor kan er in aansluiting op toetsresultaten formatief gewerkt worden. Door middel van het inzetten van Diaplus kan er gericht gewerkt worden aan de groei van de leerlingen, met name in relatie tot de lezerstypen. 

 

6 = Cito meet Spelling door middel van 2 toetsen: Spelling en Taalverzorging. De toets Spelling wordt niet meegenomen naar het nieuwe LVS Leerling in beeld, maar zal onderdeel worden van de toets Taalverzorging.

 

7 = Boom LVS ontwikkelt een toets Taalverzorging. Verwacht wordt dat de toets in het schooljaar 2022/2023 wordt opgeleverd.

 

8 = Er is nog weinig duidelijk over de best passende manier van het toetsen van taalverzorging. Het is daarom lastig om de toetsen op criterium 4 te beoordelen. Alle toetsen hebben daarom dit criterium behaald. Overigens geldt dit ook voor de toetsen woordenschat, begrijpend luisteren, schrijfvaardigheid en hoofdrekenen.

 

9 = De Boom LVS-toets Rekenen-Wiskunde is een contextarme toets. Boom LVS ontwikkelt een contextrijke Rekenen-Wiskunde toets voor groep 6 t/m 8. Deze wordt in schooljaar 2022/2023 opgeleverd. 

 


Afnamemogelijkheden

Vervolgens worden de leveranciers vergeleken op basis van de afnamemogelijkheden. Inzicht in deze mogelijkheden helpt scholen om te bepalen welk systeem qua afname het best past bij hun visie. Sommige scholen willen bijvoorbeeld alles op papier afnemen, andere juist digitaal. 

Afnamemogelijkheden Boom Cito Diataal IEP
Afname op papier ja1 ja nee1 nee1
Digitale afname ja/nee2 ja ja ja2
Adaptieve toetsen nee3 ja ja nee3
Materiaal voor speciale leerlingen ja4 ja1 ja2 ja4
Afnametijd <1 lesuur ja nee2 nee ja
Op elk gewenst moment af te nemen ja5 ja3 ja3 ja5
Multi-device ja ja4 ja4 ja6
Leerlingen mogen er zolang als ze willen aan werken ja6 ja ja ja

Boom LVS

1 = De toets Leerstrategieën 7-8 is uitsluitend digitaal af te nemen. 

2 = Boom LVS is bezig om de LVS-toetsen te digitaliseren. De toetsen begrijpend lezen, rekenen-wiskunde en spelling zijn nu digitaal beschikbaar. De nieuwe toetsen Rekenen-Wiskunde Contextrijk en Taalverzorging verschijnen meteen zowel op papier als digitaal. 

3 = De toets zelf is niet adaptief. Wel is er door de brede, groepsoverstijgende en continue normering voor vrijwel elke toets een makkelijker en een moeilijker blok beschikbaar, zodat er een bij de leerling passende toets kan worden afgenomen.

4 = Voor dyslectische en slechtziende leerlingen is er bij begrijpend lezen, rekenen-wiskunde, spelling, technisch lezen tekst en technisch lezen woorden een vergrote versie van het tekstboekje of de toetsbladen beschikbaar. Bij de digitale versies van de toetsen is er een voorleesfunctie beschikbaar.

5 = Door de continue normering kunnen alle toetsen op ieder gewenst moment in het schooljaar worden afgenomen; indien gewenst ook vaker per jaar want voor elke LVS-Volgen-toets zijn er twee (parallelle) versies (A en B); Technisch Lezen Woorden 3 (parallelle) versies (A, B en C).

6 = Met uitzondering van de toetsen Technisch Lezen Tekst, Technisch Lezen Woorden, Hoofdrekenen en de TTA. De Leerpotentietests zijn ook aan tijd gebonden.

Cito

1 = Cito heeft toetsen voor slechtziende en brailleleerlingen (cluster 1), dove en slechthorende leerlingen (cluster 2), zeer moeilijk lerende kinderen met een ontwikkelingsleeftijd van ongeveer 2 jaar tot en met niveau groep 3/4 (cluster 3), cluster 4 leerlingen en speciaal (basis)onderwijs.

2 = Toetsen bestaan uit meerdere taken (toetsonderdelen) die los van elkaar gemaakt worden. Per vakgebied en jaargroep verschilt de afnametijd. Gemiddeld kost één taak tussen de 20 en 45 minuten.

3 = Binnen Leerling in beeld kunnen toetsen het hele jaar worden afgenomen. Cito werkt wel met advies afnameperiodes waarin de toetsen afgenomen worden (oktober, half januari t/m half februari en/of juni), maar de toetsen kunnen ook buiten deze periodes om worden afgenomen.

4 = Werkt op elk gangbare device (Chromebooks, iPad, WindowsPC en MacBooks).

Dia-LVS

1 = Bij begrijpend lezen zijn de teksten op papier aan te vragen. Begin 2023 kan Diaspel voor groep 3 ook op papier afgenomen worden. 

2 = Er is een ingebouwde ingesproken versie van de toetsen beschikbaar en toetsschermen kunnen vergroot worden.

3 = Dia-LVS werkt met advies afnameperiodes waarin de toetsen afgenomen worden (september-oktober, januari en/of mei/juni), maar de toetsen kunnen ook buiten deze periodes om worden afgenomen.

4 = Alle apparaten met een internetverbinding en een browser zijn te gebruiken. 

IEP LVS

1 = In principe worden alle toetsen digitaal afgenomen. Voor taalverzorging leerjaar 3 t/m 5 zijn er wel papieren toetsen beschikbaar. Ook technisch lezen leerjaar 3 t/m 6 wordt op papier afgenomen en digitaal ingevoerd. Alle leesteksten zijn te downloaden en uit te printen.

2 = Optimaal digitaal; digitaal waar mogelijk, papier waar digitaal belemmerend is. Daardoor zijn veel instrumenten en toetsen digitaal, waardoor het eenvoudig is om audio te gebruiken en zijn de instrumenten en toetsen direct nagekeken. 

3 = IEP LVS heeft tot op heden gekozen voor geen adaptieve toetsen, omdat ze vinden dat iedere leerling moet kunnen laten zien wat hij/zij kan. Zij vinden dat het adaptief maken hierin kan belemmeren, omdat de leerling sommige vragen niet krijgt aangeboden omdat het systeem daarin leidend is. Daarnaast moet je bij een adaptief systeem (vaak) direct een antwoord geven en wordt de toets steeds moeilijker, iets wat niet altijd bevorderend is voor het zelfvertrouwen. Toch zijn er wel manieren van adaptief toetsen die wel prettig zijn voor de leerlingen. Deze manier zetten we vanaf 2022/2023 in voor de digitale IEP Eindtoets en daarna wordt bekeken of dit ook passend is voor het LVS. Op dit moment zijn de toetsen van het IEP LVS wel adaptief in te zetten, doordat de leerkracht bepaalt op welk moment een toets passend is. Of een toets passend is, is afhankelijk van het behaalde niveau en aangeboden aanbod in de voorgaande periode.

4 = In de reguliere uitvoering van IEP LVS is, waar mogelijk, al rekening gehouden met het toetsen van leerlingen met een speciale ondersteuningsbehoefte, bijvoorbeeld door het gekozen lettertype en iedere pagina bevat uitsluitend één opgave en functionele afbeeldingen. Daarnaast zijn alle toetsen in het IEP LVS audio-ondersteund. Bij de toets Lezen kan de school er zelf voor kiezen om de audio-ondersteuning aan te zetten voor sommige leerlingen, bijvoorbeeld bij sprake van dyslexie of NT2.

5 = De toetsen kunnen op elk moment worden afgenomen. Ook meerdere keren in 1 periode.

6 = De toetsen kunnen op ieder device worden afgenomen; een vaste computer, chromebook, laptop of tablet (Apple, Android of Windows).


Rapportage

Leerkrachten en besturen willen graag weten hoe de leerlingen gescoord hebben om zo hun onderwijs te kunnen evalueren. De rapportage is hierbij erg belangrijk om hierdoor zoveel mogelijk inzicht te krijgen in de groei en ontwikkeling van de leerlingen. Het is daarom belangrijk om te weten welke mogelijkheden elk systeem biedt om zo te zien of de systemen genoeg mogelijkheden bieden die de leerkracht en school helpt om hun onderwijs te evalueren. 

Rapportage Boom1 Cito Diataal IEP1
Rapportage per leerling ja ja ja ja
Rapportage per groep ja ja ja ja
Rapportage per school ja2 ja ja ja
Rapportage combinatie schoolvorderingen en potentie ja nee ja nee
Bovenschools niveau ja2 ja1 nee ja2
Intervalscore ja ja nee nee
Percentielscores ja3 ja ja nee3
Vaardigheidsscores ja ja ja ja4
Vaardigheidsniveau ja ja ja nee
Functioneringsniveaus nee4 ja2 ja ja5
Referentieniveaus ja5 ja3 ja1 ja6
DLE ja6 ja4 ja ja7
Groei ja7 ja5 ja2 ja8
Foutenanalyse ja ja ja ja
Procesinformatie nee nee nee nee
Leerling heeft zelf zicht in vorderingen nee8 ja6 ja3 ja9
Advies best passend VO ja9 ja7 ja4 ja10

Boom LVS

1 = De papieren en digitale versie van de Volgen-toetsen zijn identiek en kunnen dus naast elkaar worden ingezet en gecombineerd gerapporteerd. Daarbij wordt aangegeven welke vorm van de betreffende toets op dat moment is afgenomen.

2 = Dit kan via het leerlingadministratiesysteem. Deze is als de school daarvoor kiest, automatisch gekoppeld aan het online platform van Boom, het Boom testcentrum.

3 = Boom LVS toont bij elke toets een percentielscore met een schaal van 0 tot 100. Hiermee wordt aangegeven hoeveel procent van de leerlingen hoger of lager scoort dan de desbetreffende leerling. Zo geeft een percentiel van 58 aan dat 58% van de landelijke normgroep een lagere score heeft en 42% een hogere. Ditzelfde geldt voor Cito en Dia-LVS.

4 = Alleen bij de toets Technisch lezen Tekst wordt het functioneringsniveau gegeven (AVI-niveau).

5 = Leerlingen worden vanaf groep 6 gevolgd op referentieniveaus. Naast het behaalde referentieniveau (RN) wordt ook een prognose gegeven van het referentieniveau uitstroom eind groep 8 (RN*).

6 = Boom LVS is het enige systeem dat bij de toetsen standaard het DLE toont, doordat de DLE wel over toetsen van verschillende vaardigheden (bijvoorbeeld begrijpend lezen en rekenen-wiskunde) met elkaar te vergelijken zijn, maar vaardigheidsscores niet.

7 = Leerrendement wordt weergegeven door middel van de groeigrafieken op vaardigheidsscore en met de DLE grafiek op het individueel overzicht. 

8 = Via het leerlingadministratiesysteem.

9 = Dit advies wordt gegeven bij de toets Leerpotentie 7-8 en de Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau (NIO).

Cito

1 = Voor Leerling in beeld wordt een opvolging van de Module Bovenschoolse rapportage onderzocht.

2 = Het functioneringsniveau kan vergeleken worden met het verwachte niveau. 

3 = Leerlingen worden vanaf groep 6 gevolgd op referentieniveaus. Op schoolniveau kan inzicht worden verkregen in de beheersing van de referentieniveaus en in hoeverre de signaleringwaarde (al) behaald is.

4 = Via de expertmodus is het mogelijk om de DLE in te zien. Dit is bij de rapportages van Leerling in beeld toegevoegd, omdat hier veel vraag naar was vanuit het veld in verband met doorverwijzingen richting speciaal onderwijs en dyslexie-ondersteuning. Het is alleen via de expertmodus op te vragen, omdat Cito nog steeds niet achter de manier van berekenen staan. Meer hierover lees je hier.

5 = Groei wordt in Leerling in beeld op drie manieren weergegeven. Aan de hand van een groeigrafiek en groeibalk met kleuren, waarbij je de groei ten opzichte van jezelf en de functioneringsniveaus kunt zien. Daarnaast geeft het groeisymbool weer hoe hard een leerling is gegroeid in vergelijking met hoe hard leerlingen in het LVS gemiddeld groeien voor de betreffende vaardigheid. Hierbij zijn de scores onderverdeeld in vier categorieën: meer dan gemiddelde groei, gemiddelde groei, minder dan gemiddelde groei en signaal. Tenslotte is er ook een verdiepend inzicht op leerdoelbeheersing te verkrijgen door middel van de groeimeter. Dit laatste kan niet gebruikt worden bij de LVS-toetsen zelf, maar wel bij korte tussentoetsen als verdieping op de LVS-toetsen. 

6 = Dit wordt inzichtelijk door middel van de groeigrafiek, het groeisymbool en de groeibalk. Dit zit in de groeimeter, waar de leerling zelf kan zien wat goed of fout is. 

7 = In Leerling in beeld in de reguliere LVS vanaf groep 7. Daarnaast is er een doorstroomtoets in ontwikkeling voor Leerling in beeld.

Dia-LVS

1 = Dia-LVS werkt met referentieniveaus vanaf leerjaar 3. Hierbij wordt door middel van de kleurenlineaal getoond waar een leerling staat t.o.v. de referentieniveaus. 

2 = Wordt inzichtelijk gemaakt aan de hand van een groeigrafiek en hoe de ontwikkeling verloopt ten opzichte van de streefscores. Ook analyseert het programma automatisch scoreprofielen, waarmee inzicht verkregen wordt in de sterke en zwakke punten van de leerling.

3 = De leerlingen kunnen hun groei volgen aan de hand van een kleurenlineaal, waarmee in 1 oogopslag gezien kan worden waar iedere leerling staat t.o.v. de referentieniveaus en streefscores die gelden voor het leerjaar.

4 = Advies wordt gegeven bij de eindtoets.

IEP LVS

1 = IEP LVS kijkt bij de rapportage op leerling-, groeps- en schoolniveau met name naar de schoolweging en de ontwikkellijnen i.p.v. naar het landelijk gemiddelde. 

2 = Het LVS levert (gratis) een bovenschoolse IEP module voor bestuurders; de module Analayse en kwaliteitszorg. Door middel van deze module krijgen bestuurders door middel van een trendanalyse, een dwarsdoorsnede en de eindresultaten van de IEP Eindtoets zicht op de opbrengsen van de school. Ook kunnen bestuurders vaststellen of de opgesteld amibities behaald zijn en wordt besproken hoe deze ambities vertaald kunnen worden naar de praktijk. 

3 = IEP LVS tonen bewust geen percentielscores en vaardigheidsniveaus, doordat zij vinden dat het vergelijken van leerlingen geen recht doet aan de ontwikkeling van leerlingen. 

4 = IEP LVS noemt dit ontwikkelscores. Hierbij maken ze gebruik van één ontwikkelscoreschaal (van 0 tot 100) startend in leerjaar 3 en eindigend in leerjaar 8. 

5 = IEP LVS noemt dit het behaalde niveau. Aan bepaalde ontwikkelscores heeft IEP LVS drempelscores gekoppeld. Deze geven aan of een leerling een bepaald niveau beheerst. Deze niveaus worden aangeduid als 3a t/m 6b, 1F, 2F/1S en 3F. Hierbij komen 3a t/m 6b overeen met de aanduidingen M3 t/m E6.

6 = Leerlingen worden vanaf groep 6 gevolgd op referentieniveaus. In de onderbouw worden ze gevolgd via leerlijnen vanuit de SLO aanbodsdoelen. Op schoolniveau kan inzicht worden verkregen in de beheersing van de referentieniveaus en in hoeverre de signaleringwaarde (al) behaald is.

7 = DLE wordt aangeboden in de vorm van een Excel-export. Het wordt bij IEP LVS alleen gebruikt wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld voor leerlingen met een OPP.

8 = De leergroeimeter geeft weer hoe hard een leerling is gegroeid ten opzichte van zijn eigen vorige meetmoment, in vergelijking met hoe hard leerlingen in het LVS gemiddeld groeien voor de betreffende vaardigheid in die periode. De leergroei wordt hierbij in vier categorieën onderverdeeld: onder de norm en ondergemiddelde groei, onder de norm en bovengemiddelde groei, boven de norm en ondergemiddelde groei en boven de norm en bovengemiddelde groei. 

9 = De leerlingen kunnen hun vorderingen zien door middel van de talentenkaart en kunnen resultaten van de digitale tussentoetsen gelijk inzien.

10 = Het advies wordt gegeven op grond van leerjaar 7 periode II en leerjaar 8 periode I. Dit advies wordt op dezelfde manier als bij de eindtoets berekend, op basis van taalverzorging, lezen en rekenen. IEP LVS gebruikt de data vanuit de eigen eindtoets om het advies goed passend te maken.


Overige criteria

Tenslotte worden de systemen van de leveranciers vergeleken op een aantal criteria die niet binnen de andere categorieën vallen, maar wel belangrijk zijn om een zo compleet mogelijk beeld te krijgen van de verschillende systemen. 

Overige criteria Boom Cito Diataal IEP
Methodeonafhankelijk ja ja ja ja
Keuzevrijheid aan te schaffen vaardigheden ja ja ja nee1
Goedgekeurd Expertgroep PO ja ja ja ja
Sociale veiligheid nee ja2 ja3 ja3
Volgsysteem voor kleuters nee4 ja5 nee nee6
Volgsysteem voor VO nee ja7 ja8 ja9
Koppeling met LAS ja ja ja ja

1 = IEP LVS biedt één totaalprijs aan waarbij scholen gebruik kunnen maken van alle toetsen en instrumenten. Ze willen niet dat prijs ervoor zou kunnen zorgen dat scholen uitsluitend kiezen voor de hoofdtoetsen en niet voor hart en handen, vandaar dat hierin geen onderscheid wordt gemaakt. 

2 = Dit wordt gemeten met de leerlingvragenlijst van het instrument Sociaal-emotioneel functioneren. 

3 = DIA-LVS en IEP LVS hebben een koppeling gemaakt met Vensters van de PO-raad.

4 = Boom LVS heeft geen volgsysteem voor kleuters, maar heeft wel een observatie-instrument voor kleuters (KleurenSchat), een aanlegtest voor kleuters (Begintest) en ontwikkelt in samenwerking met Jeelo een nieuw observatie-instrument voor groep 1 en 2.

5 = Voor het volgen van de ontwikkeling van kleuters biedt Cito het LVS Kleuter in Beeld aan.

6 = IEP LVS is bezig met het ontwikkelen van een observatiesysteem voor kleuters. 

7 = Cito biedt het Cito Volgsysteem VO aan. Dit zal op termijn overgaan in Leerling in beeld VO. 

8 = Diataal biedt het Dia-LVS VO aan.

9 = IEP biedt het Jij! Leerlingvolgsysteem aan.

Literatuurlijst

  • Dawson, P., & Guare, R. (2009). Slim maar... Help kinderen hun talenten benutten door hun executieve functies te versterken. Amsterdam: Hogrefe.
Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.