Groepsdynamica

Groepsdynamica gaat over de processen die zich in een groep kunnen afspelen en hoe je die processen kunt beïnvloeden. Belangrijk zijn de context van de groep en de wederzijdse beïnvloeding. Binnen het onderwijs wordt gebruik gemaakt van groepsdynamica om teamprocessen te beïnvloeden en daarmee een effectief team te worden, maar ook binnen de klas om vorming van een goede groepssfeer te bevorderen.

Er zijn verschillende modellen waarmee je groepsprocessen of groepsvorming kunt beschrijven. Bekend is het basismodel van Tuckman dat 5 fases benoemt:

• Forming: mensen in een groep nemen een afwachtende, verkennende houding aan om te zien wie er bij hen in de groep zit.
• Storming: er wordt een positie ingenomen. Dit kan discussies opleveren.
• Norming: expliciete of impliciete regels worden vastgesteld door de groep.
• Performing: er ontstaat een gemeenschappelijk doel en er wordt productief gewerkt (alleen als er een positieve groepsvorming heeft plaatsgevonden).
• Reforming: het proces wordt geëvalueerd en afgesloten. De groep valt weer uiteen.

Efficiënt en effectief samenwerken kan worden bevorderd door als team of leerkracht bewust te zijn van de groepsdynamiek. Wanneer bepaalde processen stagneren, kunnen door beïnvloeding van de groep dingen weer bijgestuurd worden. Bijvoorbeeld door als schoolleider en leerkracht zelf het goede voorbeeld te geven en groepsactiviteiten te doen.

Boeken over groepsdynamiek

Laatst geactualiseerd op 2 december 2023