Kennisplatform
Nieuw: Let op! Wij-leren.nl lanceert nieuwe website

Kleuter

Dossier: alle informatie over Kleuter

Met kleuter wordt over het algemeen bedoeld een jong kind in de leeftijd van 4 tot 6 jaar. Deze fase valt tussen die van peuter en schoolkind. In de kleuterfase treden kinderen uit de egocentrische peuterfase en krijgen zij het besef deel uit te maken van verschillende werelden (Goorhuis-Brouwer en Imelman (2010)).

Tijdens deze periode wordt het kind zich meer bewust en gaat realistischer en abstracter denken. De basisstructuur van de hersenen wordt voltooid. Deze periode is erg belangrijk voor de verdere ontwikkeling.

Een vierjarige kleuter is gemiddeld iets langer dan een meter en weegt ruim 18 kilo. Hij groeit ongeveer acht centimeter per jaar.

Kenmerken en vaardigheden van een beginnende kleuter zijn:

  • Spreken in korte zinnetjes, zogeheten driewoordenzinnen
  • Duidelijk maken van eigen wil
  • Overdag (en meestal ook ’s nachts) zindelijk
  • Open staan voor instructie
  • Stelt vaak ‘waarom’ vragen
  • Eenvoudige tekeningen maken, o.a. koppoters.
  • Op een driewieler fietsen, in de loop van de kleutertijd ook op een tweewieler
  • Met grote blokken spelen
  • Rollenspel

Onderwijs aan kleuters

Jonge kinderen gaan in Nederland vanaf 4 jaar naar de basisschool en verplicht vanaf 5 jaar. Tot die tijd zijn het peuters die thuis zijn of (een gedeelte van hun tijd) in een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal opgevangen worden. Het eerste leerjaar van de basisschool is groep 1. Als een kind vier jaar wordt, mag het na zijn verjaardag naar groep 1. Vanaf 5 jaar geldt er leerplicht. Groep 1 leerlingen worden meestal de jongste kleuters genoemd. Het tweede leerjaar van de basisschool is groep 2. Over het algemeen zijn dit kinderen van 5 en 6 jaar. Deze worden oudste kleuters genoemd.
 

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 4 augustus 2022

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Visie op het jonge kindVisie op het jonge kind
 Wij-leren.nl Academie

Boeken

Succesvol begeleiden van hoogbegaafdenSuccesvol begeleiden van hoogbegaafde kinderen en jongeren - Arja KerpelWerken in een kleuterwereldWerken in een kleuterwereld - met juf Bianca - Marleen LegemaatGecijferd bewustzijn Werkmap Gecijferd bewustzijn - Machiel KarelsWerkmap begrijpend luisteren en woordenschat Werkmap Begrijpend luisteren en woordenschat - Machiel KarelsWerkmap fonemisch bewustzijn Werkmap Fonemisch bewustzijn - Machiel KarelsDe GidsDe Gids - Over begaafdheid in het basisonderwijs - Arja KerpelOntwikkeling jonge kindNaar school - Psychologie van 3 tot 8 jaar - Arja KerpelBasisontwikkeling bij OGOBasisontwikkeling voor peuters en de onderbouw - Arja KerpelKei in hoogbegaafdheidKei in hoogbegaafdheid - Hét praktijkboek voor de leerkracht - Arja KerpelVloeiend van groep twee naar drieVloeiend van groep 2 naar 3 - Marleen LegemaatKei in hoogbegaafdheidKei in hoogbegaafdheid - Hét praktijkboek voor de leerkracht - Arja KerpelSpelen in uitdagende hoekenSpelen in uitdagende hoeken - Marleen LegemaatStapsgewijs onderwijs: Het kind centraalStapsgewijs onderwijs: Het kind centraal! - Lianne JongsmaStapsgewijs onderwijs: Het kind centraalStapsgewijs onderwijs: Het kind centraal! - Lianne JongsmaStapsgewijs onderwijs: Het kind centraalStapsgewijs onderwijs: Het kind centraal! - Lianne JongsmaKiezen voor het jonge kindKiezen voor het jonge kind - Lianne JongsmaPeuters en kleuters in een groepWerk met peuters en kleuters in één groep - Lianne JongsmaMeesterlijk kleuteronderwijs voor juffen en meestersMeesterlijk kleuteronderwijs - van eigenwijs tot onderwijs - Marleen LegemaatDe kleutervriendelijke schoolDe kleutervriendelijke school - Bertine van den OeverWerken in een kleuterwereld deel 2Werken in een kleuterwereld-deel 2 - Lianne JongsmaKleuterleerkrachtKleuterleerkracht, het naslagwerk voor kwaliteitsvol kleuteronderwijs - Lianne Jongsma

Samenvatting

HoogbegaafdheidHoogbegaafdheid - kenmerken - gedrag - tips aanpak - Arja Kerpel

Opinie

Stop de kleutertestStop het testen van peuters en kleuters. Ervaren leerkrachten zijn deskundig. - Dick van der WaterenKleuters toetsenPeuters en kleuters zijn niet toetsbaar - Sieneke GoorhuisKleuters en inspectieEisen inspectie strijdig met eigen visie op kleuters - Ewald VervaetKleuters en iPadsKleuters worden dommer van iPads - Sieneke GoorhuisKleuters en spelKleuters leren meer van spel dan van school - Sieneke Goorhuis

Verdieping

Verrijkend themaonderwijs kleuters Verrijking bij thema's in de kleuterklas - Martine Blonk - Meulenkampopbrengstgericht onderwijs voor jonge kinderenBetekenisvolle opbrengsten voor jonge kinderen - Bea PompertOntluikende geletterdheidOntluikende geletterdheid stimuleren met digitale prentenboeken: verschillen tussen kleuters - redactieVertaalcirkel kleutersDe Vertaalcirkel bij kleuters - Ceciel BorghoutsLeesrijpheid toetsenLeesrijpheid moet je toetsen! Maar op welke manier? - Ewald VervaetLeesrijpheid deel 2Analyse van de toets Taal voor Kleuters Deel 2 - Ewald VervaetGroepsplan kleutersWerken met een groepsplan in de onderbouw - HGW met kleuters - Sonja de LangeTaalachterstandTaalachterstand - Sieneke GoorhuisOntwikkeling hersenenOntwikkeling hersenen - Sieneke GoorhuisTaal bij het jonge kindTaalontwikkeling bij het jonge kind - Sieneke GoorhuisKleuters en vrij spelDe kleuter leert alleen spelend in vrij spel - Ewald VervaetOntwikkeling kleuterJe zal maar kleuter mogen zijn! - Dolf JansonFase jonge schoolkindDe fase van het jonge schoolkind - kunnen kleuters leren lezen? - Ewald VervaetZelfsturing bij jonge kinderen stimulerenZelfsturing van jonge kinderen stimuleren - Lilian van der BoltExecutieve functies bij peuters en kleutersZelfsturing bij peuters en kleuters en de rol van de ib'er - Lilian van der BoltEen doorgaande lijn in zelfsturingEen doorgaande lijn in zelfsturing - Lilian van der BoltOnderzoekend leren bij kleutersOei, dat weet ik niet, laten we het samen onderzoeken - Martine Blonk - MeulenkampPrentenboeken over vroegerRijk spel stimuleren met prentenboeken over vroeger - Bertine van den OeverDenkontwikkeling sociale en non verbale taalontwikkeling jonge kindDe mondelinge taalontwikkeling van jonge kinderen -1- - Paul FilipiakTaalontwikkeling jonge kind fonologie en lexicaal begripDe mondelinge taalontwikkeling van jonge kinderen -2- - Paul FilipiakVerwerving zinsopbouw woordopbouw taalontwikkeling (3)De mondelinge taalontwikkeling van jonge kinderen -3- - Paul Filipiakvloeiend van groep 2 naar 3Vloeiend doorstromen van groep 2 naar groep 3 - Aafke Bouwmanrekentaal in rollenspelRollenspel als middel om de rekenwoordenschat te ontwikkelen - Aafke Bouwmandirecte instructie conditioneringspsychologieDirecte instructie doorgelicht - 4: de kijk vanuit de psychologie - Ewald Vervaetdirecte instructie kleuteronderwijsDirecte instructie doorgelicht - 6: bezwaren tegen EDI-kleuteronderwijs - Ewald Vervaetinstructie kleuters leerkracht modelInstructie voor kleuters - de leerkracht als model - Aafke Bouwmaninstructie kleuters tipsInstructie voor kleuters - Tips en voorbeelden - Aafke Bouwmanrollenspel versterkt rekentaal Begeleid rollenspel versterkt rekentaal - Aafke BouwmanKleuters laten leren en ontdekken in de rekenhoekKleuters in de hoek - haal meer uit je rekenhoek - Aafke BouwmanVisie en beleid op onderwijs aan jonge kinderenVisie & Beleid op onderwijs aan jonge kinderen. - Bertine van den OeverDoorstroom van twee naar drie met rekendoelenNiet alleen voor kleuters - Aafke BouwmanSubiteren stimuleren door middel van spelletjesWat is subiteren en hoe kun je het stimuleren? - Aafke BouwmanDe eerste 8 dimensies van Kindgericht Onderwijs voor het jonge kindKindgericht onderwijs voor het jonge kind - Bertine van den OeverspelbegeleidingSpel beter begrijpen en faciliteren… - Bertine van den OeverspelbegeleidingSpel beter begrijpen en faciliteren… - Bertine van den OeverPrentenboeken goed voor woordenschatWoordenschat uitbreiden met prentenboeken - Paul FilipiakIdeale inrichting lokaal jonge kind7 tips voor de ideale inrichting van een lokaal voor het Jonge Kind - Bertine van den OeverOndersteuning van kleuterspelHoe stimuleer je kleuters bij stagnerend spel? - redactieTraining auditief geheugen bij kleutersTrainen van het auditief geheugen bij kleuters, waar doe je het voor? - redactie

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.