Functionele en grammaticale onderwijsbenadering in NT2-taalonderwijs
Geplaatst op 7 augustus 2024
Inleiding
De functionele en grammaticale onderwijsbenadering is een cruciaal onderdeel van Nederlands als tweede taal (NT2)-onderwijs. Het richt zich niet alleen op het aanleren van grammaticale regels, maar ook op het gebruik van de taal in praktische, dagelijkse situaties. Deze benadering helpt leerders om effectief te communiceren in het Nederlands, door grammaticale kennis te koppelen aan functionele taalvaardigheden.
Wat is de Functionele en Grammaticale Onderwijsbenadering?
Functionele Benadering
De functionele benadering richt zich op de praktische toepassing van de taal. Hierbij gaat het om wat leerders met de taal moeten kunnen doen in verschillende contexten. Voorbeelden hiervan zijn:
- Verzoeken doen en beantwoorden
- Informatie vragen en geven
- Meningen uiten en discussiëren
Grammaticale Benadering
De grammaticale benadering richt zich op de formele aspecten van de taal, zoals zinsstructuur, vervoegingen en woordvolgorde. Deze benadering zorgt ervoor dat leerders de regels en structuren van het Nederlands begrijpen en correct kunnen toepassen.
Integratie van Functionele en Grammaticale Benaderingen
Contextueel Leren
Contextueel leren speelt een belangrijke rol in de integratie van beide benaderingen. Dit houdt in dat grammaticale structuren worden onderwezen binnen een functionele context. Bijvoorbeeld, bij het leren van de verleden tijd kunnen leerders oefenen door te vertellen wat ze gisteren hebben gedaan.
Communicatieve Taken
Communicatieve taken zijn opdrachten waarbij leerders de taal gebruiken in situaties die ze in het echte leven tegenkomen. Dit kan variëren van rollenspellen tot groepsdiscussies. Deze taken helpen leerders om grammaticale kennis in praktijk te brengen.
Voordelen van de Gecombineerde Benadering
Betere Begrip en Behoud
Door grammatica te leren in een functionele context, begrijpen en onthouden leerders de regels beter. Ze zien direct hoe grammatica hen helpt om effectief te communiceren, wat het leerproces betekenisvoller maakt.
Verhoogde Motivatie
Wanneer leerders zien dat ze de taal kunnen gebruiken om echte communicatiedoelen te bereiken, worden ze meer gemotiveerd. De praktische toepasbaarheid van de lesstof vergroot hun betrokkenheid en interesse.
Uitdagingen en Oplossingen
Variërende Niveaus
In een klas kunnen de taalvaardigheidsniveaus van leerders sterk variëren. Differentiatie is daarom essentieel. Leraren kunnen verschillende activiteiten en opdrachten aanbieden die zijn afgestemd op de individuele behoeften en niveaus van hun leerders.
Complexiteit van Grammatica
Sommige grammaticale concepten kunnen complex en moeilijk te begrijpen zijn. Het gebruik van visuele hulpmiddelen, zoals schema’s en tabellen, kan helpen om deze concepten duidelijker te maken. Daarnaast kunnen herhaling en extra oefening noodzakelijk zijn.
Praktische Toepassingen in de Klas
Voorbeeld: Verleden Tijd
Bij het onderwijzen van de verleden tijd kunnen leerders beginnen met het leren van de grammaticale regels en vervoegingen. Vervolgens kunnen ze deze kennis toepassen door verhalen te vertellen over hun afgelopen weekend, waarbij ze de verleden tijd in een functionele context gebruiken.
Voorbeeld: Verzoeken Doen
Leerders kunnen oefenen met het doen van verzoeken door rollenspellen te spelen waarin ze situaties nabootsen, zoals het vragen om hulp in een winkel. Hierbij gebruiken ze grammaticale structuren zoals modale werkwoorden in een praktische setting.
Evaluatie en Feedback
Formatieve Beoordeling
Formatieve beoordeling speelt een cruciale rol in deze benadering. Door regelmatig feedback te geven en het leerproces van de leerders te monitoren, kunnen leraren tijdig ingrijpen en bijsturen waar nodig. Dit kan door middel van observaties, korte quizzen en feedbacksessies.
Summatieve Beoordeling
Summatieve beoordeling kan worden gebruikt om de voortgang van de leerders op lange termijn te meten. Dit omvat toetsen en examens die zowel grammaticale kennis als functionele taalvaardigheden evalueren.
Conclusie
De functionele en grammaticale onderwijsbenadering biedt een holistische manier om NT2-leerders effectief Nederlands te leren. Door grammaticale kennis te koppelen aan praktische, functionele toepassingen, kunnen leerders de taal niet alleen correct, maar ook zinvol gebruiken. Het succes van deze benadering hangt af van de vaardigheid van leraren om beide aspecten geïntegreerd te onderwijzen en aan te passen aan de behoeften van hun leerders.
Geraadpleegde bronnen
- Arbarini, M., Jutmini, S., Joyoatmojo, S. & Sutarno, S. (2018). Effect of Participatory Learning Model on Functional Literacy Education. Journal of Nonformal Education, 4(1), p. 13-24.
- Arends, E., Bakker, H., Buunk, E., Dijks, H., De Goede, R., Hillen, W., Laumann, M., Maas, S. & Van der Worp, K. (2010). Effectiviteit van grammaticaonderwijs. Levende Talen Magazine, 7, p.16-19.
- Benseman, J., Sutton, A. & Lander, J. (2005). Working in the light of evidence, as well as aspiration. A literature review of the best available evidence about effective adult literacy, numeracy and language teaching. Auckland, New Zealand: Ministry of Education.
- CINOP. (2013). Standaarden en eindtermen ve. ’s-Hertogenbosch: CINOP.
- Dalton-Puffer, C., Boeckmann, K.B. & Hinger, B. (2019). Research in language teaching and learning in Austria (2011 – 2017). Language Teaching, 52, 201-230.
- De Greef, M., Segers, M., Nijhuis, J. & Lam, J.F. (2014). Impact onderzoek taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Deel A. Maastricht: Maastricht University.
- De Paepe, L., De Maa, J. & Teepe, R. (2019). Trendanalyse: Een analyse van de trends en hiaten in het onderzoek en beleidsadvisering over de taalverwerving Nederlands als tweede taal van de afgelopen 15 jaar in Nederland en Vlaanderen. Den Haag: Nederlandse Taalunie.
- Handgraaf, R. (2017). Het leren van de Nederlandse taal door vluchtelingen: De relatie tussen verschillende leerstrategieën en taalbekwaamheid. Utrecht: Utrecht University.
- Horst, M. (2005). Learning L2 Vocabulary through Extensive Reading: A Measurement Study. The Canadian Modern Language Review, 61(3), p. 355-382.
- Hoshino, Y. (2010). The Categorical Facilitation Effects on L2 Vocabulary Learning in a Classroom Setting. RELC Journal, 41(3), p. 301-312.
- Purcell-Gates, V., Degener, S.C., Jacobson, E. & Soler, M. (2002). Impact of authentic adult literacy instruction on adult literacy practices. Reading Research Quarterly 37 (1), 70-92.
- Sagarra, N. & Alba, M. (2006). The Key Is in the Keyword: L2 Vocabulary Learning Methods With Beginning Learners of Spanish. The Modern Language Journal, 90(06), p. 228-243.
- Zarei, A.A. & Keysan, F. (2016). The Effect of Mnemonic and Mapping Techniques on L2 Vocabulary Learning. Applied Research on English Language, 5(1), 17-32.