Handelingsmodel

Het handelingsmodel in het rekenonderwijs is een didactisch raamwerk dat leerkrachten begeleidt bij het aanpassen van instructies aan de verschillende handelingsniveaus van leerlingen.

De niveaus variëren van concreet naar abstract, waarbij leerlingen leren rekenen door concrete materialen, afbeeldingen, modellen en uiteindelijk abstracte bewerkingen.

Het model, gebaseerd op het ijsbergmodel, gebruikt het actieve handelen van leerlingen als uitgangspunt voor instructie. Leerlingen worden gestimuleerd om hun denkprocessen te verwoorden op elk handelingsniveau, waardoor ze mentaal vooruitgang boeken.

Het handelingsmodel is niet alleen een leermiddel, maar kan ook diagnostisch worden ingezet om te bepalen welke kennis en vaardigheden leerlingen op verschillende niveaus beheersen. Het benadrukt de geleidelijke ontwikkeling van rekenvaardigheden en biedt een gestructureerde aanpak voor gedifferentieerde instructie.

Bronnen

• Los, M. (2019). Kwartetten met de handelingsniveaus, een professionaliseringsinstrument voor het rekenonderwijs (PDF) Volgens Bartjens, 38(5), 28-31
• Terlouw, B. (2013). Kijken naar Kinderen – een brug tussen theorie en praktijk – (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Reken-wiskunde op niveau (Vol. 31, pp. 177-192). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht.
• Verschuren, M. (2012). Feedback in de rekenles (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Opbrengstgericht onderwijs – rekenen! – wiskunde? – (Vol. 30, pp. 161-172). Utrecht: Panama/FIsme, Universiteit Utrecht.
• Van Groenestijn, M. (2012). Protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie (ERWD 1) (PDF). Assen: Koninklijke Van Gorcum / NVORWO.

Laatst geactualiseerd op 1 december 2023