Kennisplatform
Nieuw: Let op! Wij-leren.nl lanceert nieuwe website

Spelontwikkeling

Dossier: alle informatie over Spelontwikkeling

De spelontwikkeling is de ontwikkeling die het kind doormaakt in het spelen. Spel ís ontwikkeling. Spel legt de verbinding tussen de echte wereld en de innerlijke wereld van het kind. De ontwikkeling in het spel van kinderen verloopt volgens fasen.

  • Manipulerend spel. (ongeveer de leeftijd van begin groep 1). Al manipulerend verkent het kind eigenschappen en kenmerken van allerlei voorwerpen. Dit legt niet alleen een goede basis voor allerlei reken- en wiskundige activiteiten, maar is ook voorwaarde om het spel te verdiepen. Pas dan gaan kinderen namelijk nieuwe betekenissen aan die materialen verbinden. En die betekenissen zijn weer van belang om tot goed rollen- en constructiespel te kunnen komen.
  • Eenvoudige rolgebonden handelingen
  • Eenvoudig rollenspel en daarna uitgebreid rollenspel (ongeveer de leeftijd van eind groep 1, begin groep 2). Het kind gaat voorwerpen betekenissen geven. Het voorwerp wordt dan als symbool gebruikt voor iets anders. Kinderen gaan de rol die ze het voorwerp toekennen ook spelen. Ze laten poppetjes praten, bang worden, weglopen, enzovoort. Essentieel in deze fase is dat de kinderen taal gaan gebruiken bij het spelen met voorwerpen. Kinderen gaan zelf de rol aannemen van iemand en zijn zich daar ook van bewust. “En toen was ik de bakker ….” Ze gaan ook praten en handelen zoals de personen dat doen die ze spelen. Met deze ‘stap’ laat het kind zien dat het zich kan verplaatsen in andere personen of situaties. 
  • Realistisch en thematisch rollenspel. (ongeveer de leeftijd van eind groep 2). Het kind kan samen met anderen een spelidee opbouwen en spelen. Het kan een rol vasthouden en inspelen op de rollen van anderen. Het handelen en de taal worden steeds meer gestuurd door het vooraf overdenken van de activiteit. Spel weerspiegelt de ontwikkelingsbevorderingen én bevordert de (totale) ontwikkeling.
Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 28 november 2023

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Specialist kleuterspelSpecialist kleuterspel
 Medilex Onderwijs
Burgerschap door sociale cohesie in de klasBurgerschap door sociale cohesie in de klas
 Wij-leren.nl Academie

Boeken

Actief executief - ToolboxActief Executief - Marleen LegemaatWerken in een kleuterwereldWerken in een kleuterwereld - met juf Bianca - Marleen LegemaatTheorieboek groepsdynamicaGrenzen aangeven - Theorieboek groepsdynamica - Ernst van GrolSociaal? Vaardig!Sociaal? Vaardig! Het stimuleren van de sociaal-emotionele vaardigheden - Arja KerpelSpelen in uitdagende hoekenSpelen in uitdagende hoeken - Marleen LegemaatStapsgewijs onderwijs: Het kind centraalStapsgewijs onderwijs: Het kind centraal! - Lianne JongsmaStapsgewijs onderwijs: Het kind centraalStapsgewijs onderwijs: Het kind centraal! - Lianne JongsmaStapsgewijs onderwijs: Het kind centraalStapsgewijs onderwijs: Het kind centraal! - Lianne JongsmaKiezen voor het jonge kindKiezen voor het jonge kind - Lianne JongsmaMeesterlijk kleuteronderwijs voor juffen en meestersMeesterlijk kleuteronderwijs - van eigenwijs tot onderwijs - Marleen LegemaatDe kleutervriendelijke schoolDe kleutervriendelijke school - Bertine van den OeverDe kracht van spelDe kracht van spel, waar leerkrachten en kinderen elkaar ontmoeten - Bertine van den Oever

Opinie

Meer ruimte vrij spelPsychosociale ontwikkeling jonge kinderen gebaat bij vrij spel - Louise BerkhoutKinderen opvoedenWat maakt kinderen gelukkig? - Steven PontOntwikkeling peuterPeuters niet behandelen alsof het al echte leerlingen zijn - Sieneke Goorhuis

Verdieping

GroepsdynamiekHoe kunnen we SOVA-trainingen verbeteren? - Ernst van GrolInzicht in gevoelensSociale vaardigheden - inzicht in het eigen gevoelsleven - Machiel KarelsInzicht in anderenSociale vaardigheden - omgaan met de ander - Machiel KarelsWeerbaar makenRol spelontwikkeling bij weerbaar maken zwakke leerlingen - Hans van RijnSociaal emotionele vaardighedenSociaal emotionele vaardigheden - uitgebreid overzicht - Machiel KarelsRijk taalaanbodRijk taalaanbod door spel - Sieneke GoorhuisHet vrije spelHet vrije spel - Sieneke GoorhuisSociogramSociogram: inzicht in sociale relaties en tips voor de leerkracht - Arja KerpelSpelontwikkelingDe betekenis van spel voor de sociaal-emotionele ontwikkeling - Hans van RijnSpel van kinderen stimulerenHoe stimuleer ik het spel van mijn kind? - Bertine van den Oeverrekentaal in rollenspelRollenspel als middel om de rekenwoordenschat te ontwikkelen - Aafke Bouwmaninstructie kleuters leerkracht modelInstructie voor kleuters - de leerkracht als model - Aafke Bouwmaninstructie kleuters tipsInstructie voor kleuters - Tips en voorbeelden - Aafke Bouwmanrollenspel versterkt rekentaal Begeleid rollenspel versterkt rekentaal - Aafke BouwmanVisie en beleid op onderwijs aan jonge kinderenVisie & Beleid op onderwijs aan jonge kinderen. - Bertine van den OeverDe eerste 8 dimensies van Kindgericht Onderwijs voor het jonge kindKindgericht onderwijs voor het jonge kind - Bertine van den OeverGeïntegreerd thematisch onderwijs ontwerpenZes stappen om geïntegreerd thematisch onderwijs te ontwerpen - Bertine van den OeverGeïntegreerd thematisch onderwijs ontwerpenZes stappen om geïntegreerd thematisch onderwijs te ontwerpen - Bertine van den OeverGeïntegreerd thematisch onderwijs ontwerpenZes stappen om geïntegreerd thematisch onderwijs te ontwerpen - Bertine van den OeverGeïntegreerd thematisch onderwijs ontwerpenZes stappen om geïntegreerd thematisch onderwijs te ontwerpen - Bertine van den OeverspelbegeleidingSpel beter begrijpen en faciliteren… - Bertine van den OeverspelbegeleidingSpel beter begrijpen en faciliteren… - Bertine van den OeverOndersteuning van kleuterspelHoe stimuleer je kleuters bij stagnerend spel? - redactie

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.