Intake- en selectieprocedure voor NT1 en NT2: het pad naar een passend taaltraject

Geplaatst op 7 augustus 2024

In de wereld van taalonderwijs is het van groot belang dat elk traject op maat is gemaakt om de specifieke behoeften van de leerling te vervullen. Dit geldt zowel voor Nederlands als Eerste Taal (NT1) als voor Nederlands als Tweede Taal (NT2). Een grondige intake- en selectieprocedure is essentieel om ervoor te zorgen dat leerlingen de juiste ondersteuning krijgen en effectief kunnen leren. Dit artikel biedt een overzicht van de stappen en overwegingen in de intake- en selectieprocedure voor NT1 en NT2, met als doel een passend taaltraject te creëren.

Het Belang van een Grondige Intake

Een gedegen intake is cruciaal voor het succes van een taaltraject. Het helpt om een duidelijk beeld te krijgen van de achtergrond, huidige taalvaardigheden en specifieke behoeften van de leerling. Voor NT1- en NT2-cursisten kan dit betekenen dat je rekening moet houden met verschillende factoren, zoals:

1. Taalvaardigheid en -niveau: Het beoordelen van het huidige taalniveau helpt om te bepalen welk niveau van instructie nodig is. Dit omvat luisteren, spreken, lezen en schrijven. Het gebruik van gestandaardiseerde toetsen kan hierbij nuttig zijn.

2. Opleidingsachtergrond: Voor NT1-cursisten kan het nuttig zijn om te weten welke onderwijservaring zij hebben gehad en welke scholing zij hebben gevolgd. Voor NT2-cursisten is het belangrijk om te begrijpen wat hun vorige ervaringen met taalonderwijs zijn en welke talen zij al beheersen.

3. Culturele en Sociale Context: Voor NT2-cursisten kan de culturele en sociale context invloed hebben op hun leerproces. Het begrijpen van de achtergrond van de leerling kan helpen om culturele barrières te overwinnen en relevant lesmateriaal te bieden.

4. Motivatie en Leerdoelen: Het vaststellen van de motivatie van de leerling en hun specifieke leerdoelen kan helpen om een persoonlijk en relevant leerplan te ontwikkelen.

De Selectieprocedure

Na de intake volgt de selectieprocedure, waarin beslissingen worden genomen over het meest geschikte taaltraject voor de leerling. Dit proces kan uit verschillende fasen bestaan:

1. Analyse van de Behoeften: Op basis van de informatie uit de intake wordt een grondige analyse gemaakt van de behoeften van de leerling. Dit kan het identificeren van zwakke punten, sterkte- en zwakteanalyses en het vaststellen van prioriteiten omvatten.

2. Kiezen van het Taaltraject: Afhankelijk van de analyse wordt bepaald welk taaltraject het beste past bij de leerling. Dit kan variëren van basis- tot gevorderd niveau, en kan ook verschillen in focus, zoals algemeen taalgebruik of vaktaal.

3. Ontwikkelen van een Persoonlijk Leerplan: Een persoonlijk leerplan wordt ontwikkeld op basis van de behoeften en doelstellingen van de leerling. Dit plan bevat specifieke leerdoelen, lesmethoden en evaluatiecriteria. Het plan moet flexibel genoeg zijn om aanpassingen te maken naarmate de voortgang van de leerling vordert.

4. Selectie van Onderwijsmateriaal en -methoden: Het kiezen van de juiste leermiddelen en -methoden is cruciaal. Dit kan bestaan uit tekstboeken, digitale hulpmiddelen, en interactieve oefeningen. Voor NT2-cursisten kunnen bijvoorbeeld visuele en praktische hulpmiddelen bijzonder effectief zijn.

5. Toewijzen van een Geschikte Docent: De ervaring en kwalificaties van de docent spelen een belangrijke rol in het succes van het taaltraject. Het is belangrijk om een docent te kiezen die goed aansluit bij de behoeften en het niveau van de leerling.

Het Belang van Evaluatie en Aanpassing

Een effectief taaltraject vereist voortdurende evaluatie en aanpassing. Dit zorgt ervoor dat het onderwijs aansluit bij de voortgang en veranderende behoeften van de leerling. Belangrijke elementen zijn:

1. Regelmatige Voortgangsbeoordelingen: Het regelmatig beoordelen van de voortgang van de leerling helpt om te begrijpen of de leerdoelen worden bereikt en waar extra ondersteuning nodig kan zijn.

2. Feedback van de Leerling: Het verzamelen van feedback van de leerling zelf kan waardevolle inzichten geven over hun leerervaring en eventuele aanpassingen die nodig zijn om het traject te verbeteren.

3. Aanpassing van het Leerplan: Op basis van voortgangsbeoordelingen en feedback moet het leerplan indien nodig worden aangepast. Dit kan betekenen dat extra oefeningen worden toegevoegd, bepaalde onderwerpen worden herhaald, of dat nieuwe doelen worden gesteld.

Integratie van NT1 en NT2 Leerlingen

Hoewel NT1- en NT2-leerlingen verschillende achtergronden en behoeften hebben, is er vaak overlap in de basisprincipes van taalonderwijs. Het creëren van een integratieve leeromgeving kan voordelen hebben:

1. Onderlinge Steun: NT1- en NT2-leerlingen kunnen van elkaar leren en elkaar ondersteunen. NT1-leerlingen kunnen bijvoorbeeld een voorbeeldfunctie vervullen voor NT2-leerlingen, terwijl NT2-leerlingen nieuwe perspectieven en culturele inzichten kunnen bieden.

2. Gedeelde Leermaterialen: Door leermaterialen te ontwikkelen die geschikt zijn voor een breed scala aan niveaus en achtergronden, kan efficiënt gebruik worden gemaakt van middelen en kan een inclusieve leeromgeving worden bevorderd.

3. Gezamenlijke Activiteiten: Het organiseren van gezamenlijke activiteiten, zoals groepsprojecten of discussieforums, kan helpen bij het bevorderen van communicatie en samenwerking tussen NT1- en NT2-leerlingen.

Conclusie

Een zorgvuldige intake- en selectieprocedure is de sleutel tot het creëren van een effectief en passend taaltraject voor zowel NT1- als NT2-leerlingen. Door een grondige analyse van de behoeften, het ontwikkelen van een persoonlijk leerplan, en het continu evalueren en aanpassen van het traject, kunnen onderwijsprofessionals ervoor zorgen dat elke leerling de juiste ondersteuning krijgt om hun taalvaardigheden te ontwikkelen. Door ook rekening te houden met de integratie van NT1- en NT2-leerlingen kunnen leeromgevingen worden gecreëerd die zowel inclusief als stimulerend zijn. Het uiteindelijke doel is om een leeromgeving te creëren die de diverse behoeften van alle leerlingen ondersteunt en hen helpt hun taalvaardigheden te verbeteren.

Geraadpleegde bronnen 

• Baker-Smemoe, W., Dewey, D.P., Bown, J., Martinsen, R.A. (2014). Does Measuring L2 Utterance Fluency Equal Measuring Overall L2 Proficiency? Evidence From Five Languages. Foreign Language Annals, 47(4), 707-728.
• Benseman, J., Sutton, A. & Landers, J. (2005). Working in the light of evidence as well as aspiration. A literature review of the best available evidence about effective adult literacy, numeracy and language teaching. Auckland: Auckland UniServices Limited.
• Bohnenn, E. & De Greef, M. (2012). Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen. Analyse leer- en toetsmaterialen Taal, Rekenen en Digitale Vaardigheden voor volwassenen. Ede: Steunpunt Taal en Rekenen VE.
• Bohnenn, E. & Thijssen, R. (2015). Aan de slag met leer- en beoordelingsmateriaal voor volwassenen. Ede: Steunpunt Taal en Rekenen VE.
• Bunch, G.C., A. Endris, D. Panayotova, M. Romero & Llosa, L. (2011). Mapping the terrain: Language testing and placement for U.S.-educated language minority students in California’s community colleges. Menlo Park, CA: William and Flora Hewlett Foundation.
• CINOP (2013). Standaarden en eindtermen ve: een vergelijkend overzicht. Den Bosch: Steunpunt taal en rekenen ve.
• Decoo, W. (2017). Zeg me na! Zinsreproductie als toetsvorm voor spreekvaardigheid. Levende Talen (7), 16-21.
• De Greef, M. & Bohnenn, E. (2011). Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden: Kaders voor een digitale leer- en oefenomgeving. Den Bosch: Artéduc & Stichting Expertisecentrum ETV.nl.
• Houtkoop, W., J. Allen, M. Buisman, D. Fouarge & van der Velden, R. (2012). Kernvaardigheden in Nederland: Resultaten van de Adult Literacfy and Life Skills Survey (ALL). ‘s Hertogenbosch: ECBO.
• Gonzalves, L. (2017). Placement, progress and promotion: ESL Assessment in California’s Adult Schools. The CATESOL journal, 29(2), 163-184.
• Kennisrotonde. (2019). Welke efficiënte en betrouwbare werkwijzen zijn er om het startniveau en de ontwikkeling van de spreekvaardigheid van volwassen NT2-leerders tijdens onderwijs Nederlands te meten? (KR. 745) Den Haag: Kennisrotonde.
• Kruidenier, J. (2002). Literacy Education in Adult Basic Education in: J. Comings, B. Garner & C. Smith (Eds.), Review of Adult Learning and Literacy (Vol. 3, pp. 84-151). San Francisco: Jossey-Bass.
• Kurvers, J., K. Dalderop & Stockmann, W. (2013). Cursistenprofielen Laaggeletterdheid NT1 en NT2: Cursisten in Lees- en schrijfcursussen en hun onderwijs. Ede: Steunpunt Taal en Rekenen VE.
• Kurvers, J. & Stockmann, W. (2017). Generation 1.5 in adult literacy classes in the Netherlands. Language Issues, 27(2), 77-91.
• Meijer, D. & Noijons, J. (2008). Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Moderne Vreemde Talen: Leren, Onderwijzen, Beoordelen. Den Haag: Nederlandse Taalunie.
• Meijerink, H.P. (2009). Referentiekader taal en rekenen. De referentieniveaus. Den Haag: Ministerie van OCW.
• Mellard, D. F., Fall, E., & Mark, C. (2008). Reading profiles for adults with low-literacy: cluster analysis with power and speeded measures. Reading and Writing, 22(8), 975–992.
• NT2-online (2020). Overzicht van de meest gangbare NT2 methodes per niveau. Geraadpleegd van: http://www.nt2-online.nl/algemeen/overzicht-van-de-meest-gangbare-nt2-methodes-per-niveau/ [30-6-2020]