Om te kunnen leren, is er een goed pedagogisch klimaat nodig. Alleen bij een goed pedagogisch klimaat voelen leerlingen zich veilig en aanvaard en ontstaat er ruimte voor leren en ontwikkelen.
Het pedagogisch klimaat omvat feitelijk alle omgevingsfactoren die bijdragen aan het welbevinden van de leerling, waardoor deze zich verder kan ontwikkelen. Hierbij gaat het om factoren die al aanwezig zijn, maar ook om factoren die een leraar weloverwogen creëert. Te denken valt aan orde, regelmaat, communicatie, sfeer, inrichting van de ruimte.
Het pedagogisch klimaat is van groot belang voor de ontwikkeling van een leerling, vooral op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling. De leraar is degene die het meest invloed heeft op het pedagogisch klimaat in de klas. De pedagogische relatie is hierbij een belangrijk kernbegrip.
Leerlingen hebben behoefte aan betrokkenheid, ondersteuning, veiligheid en acceptatie.
Laatst geactualiseerd op 29 november 2021
Onderpresteren in het basisonderwijs
Klassenmanagement - vijf kenmerken van een goede les
Roos van Leary in de klas
Brutaal, boos of agressief gedrag op school - Marleen Legemaat
De zes rollen van de leraar - Helèn de Jong
De vijf rollen van de leraar - Machiel Karels
De zesde rol van de leraar - Machiel Karels
Gedraag je! Toegepaste gedragsleer voor een goed werkklimaat - Marleen Legemaat
Pedagogisch kader professionele netwerken onderwijs en kinderopvang - Helèn de Jong
Grip op de groep - Hoe vorm je een positieve groep? - Arja Kerpel
De Ringaanpak - Een groepsdynamische benadering voor een veilige klas - Korstiaan Karels
3000 jaar denkers over onderwijs - Machiel Karels
Klasse(n)kracht - in zeven stappen naar een veilig en sociaal groepsklimaat - Arja Kerpel
Alles over pesten - Helèn de Jong
Gelukkige kinderen in een gelukkige klas - Arja Kerpel
Sturen op autonomie - Transactionele analyse voor het onderwijs - Nelleke Herrewijnen
Roos van Leary - interactiekunde voor professionals - redactie
Gedragsoplossingen voor de moeilijke groep - Marleen Legemaat
Catharsia - een andere visie op onderwijs - Hartger Wassink
Agora onderwijs - een intrigerende benadering van leren - Machiel Karels
Pedagogische opdracht basisschool - onderwijsvisies - mensbeeld - Arja Kerpel
Pedagogisch klimaat - leidinggeven - veiligheid - orde in de klas - Arja Kerpel
Opvoeden: opvattingen - middelen - maatschappelijke betekenis - Arja Kerpel
Roos van Leary - uitleg - test - gebruik - Arja Kerpel
Pedagogiek en opvoedkunde - Machiel Karels
Heeft een bepaalde wijze van belonen van gewenst gedrag bij kinderen van 4 tot 8 jaar een blijvend effect op een positieve gedragsontwikkeling? - redactie
Stop marginalisering in het onderwijs - Marjoke Hinnen
Zonder innerlijke verbondenheid, geen pedagogische tact - Anne van Hees
Verwachtingen van het jonge kind - Sieneke Goorhuis
Pedagogiek, een betrokken handelingswetenschap - Gert Biesta
Pedagogiek, innerlijkheid en humaniteit - Gert Biesta
Over de pedagogische paragraaf in onderwijs, opleiding en vorming - Gert Biesta
Wat er op het spel staat: volwassen in de wereld willen zijn - Gert Biesta
Subjectiverend onderwijs: Het curriculum op zijn kop - Gert Biesta
Ongewenst contact tussen leraar en leerling - Joost Karels
Vijf redenen waarom pesten niet stopt - Ivo Mijland
De meedogenloze groep - Wendy Brasz en Myra den Haan
Pedagogische tact past bij gepersonaliseerd onderwijs - Tijl Rood
Straffen in de klas - Historisch overzicht van visie op fysieke straf - Kees van Overveld
Pedagogisch contact- verbondenheid door aanraking - Simone Mark
Een veilige school. Veiligheid in 5 stappen. - Elena Carmona van Loon
Feedback in de praktijk, hoe doe je dat? - Lia Voerman
Theoretische achtergronden van pedagogisch contact - Simone Mark
Pedagogische tact - Het pedagogisch antwoord op ontkoppelingen - Marcel van Herpen
Goed zo! is onvoldoende - over didactisch coachen - deel 1 - Lia Voerman en Frans Faber
Zonder relatie, geen prestatie. Over Pedagogische Tact, Perspectief nemen en Leren van de toekomst - Marcel van Herpen
Onderwijs is een wij-woord - Ivo Mijland
Reflecties bij Het prachtige risico van onderwijs van Gert Biesta - Harm Klifman
Passend onderwijzen vanuit vier dimensies - Peter Mol
Relatie met leerling van invloed op welzijn docent - Annemieke Top
Pesten als familietrek? “Zo doen we dat bij ons…” - Ivo Mijland
De groep in je greep! - Ivo Mijland
De Leerlingluisteraar is harthorend - Harry van de Pol
Mindfulness in de Klas - Hélène van Oudheusden
Verwachtingen van kinderen? Leer van het Rosenthaleffect! - Marcel Schmeier
Pesten: wat kun je doen in de klas? - Anton Horeweg
Over leren en onderwijzen - Luc Stevens
Pedagogisch (basis) klimaat - Luc Stevens
Overdenken en doen - Een pedagogische bijdrage aan adaptief onderwijs - Luc Stevens
Schoolwide Positive Behavior Support (SWPBS) - Monique Baard
Het belang van attitudes in Passend Onderwijs - Anke de Boer
Het werkklimaat verbeteren via de kring - Jos Cöp
Aanraken van kinderen: tussen levensbehoefte en taboe - Peter de Vries
Sociogram: inzicht in sociale relaties en tips voor de leerkracht - Arja Kerpel
Groepsprocessen in de klas - Anton Horeweg
De Brede School: passend onderwijs en integratie - Anke de Boer
Humor in de klas: een serieuze zaak. Geen grappen daarover. - Casper Hulshof
Oplossingsgerichte Counseling helpt je sneller verder - Dirk van der Wulp
Positief manipuleren in de klas - Ivo Mijland
Hoe houden we het gezellig?! - Bertine van den Oever
Brief uit mijn hart - Jelte van der Kooi
Omgaan met probleemgedrag in de groep - Kees van Overveld
Brief over de herziening van het curriculum - Gert Biesta
Onderwijs is teamsport. Goed gedrag aanleren ook. - Anton Horeweg
Klassenmanagement: breekpunt of vliegwiel - Niels de Jong 
Kindgericht onderwijs voor het jonge kind - Bertine van den Oever
Nieuw boek over 10 jaar Agora-onderwijs - Rob Martens
15 tips voor de gouden weken - Machiel Karels
Groepsprocessen: samen sterk voor een positief leerklimaat - Marleen Legemaat
De Roos van Leary: hoe je iets zegt en wat dat doet - Marleen Legemaat
Het sociogram: sleutel tot inzicht in groepsdynamiek - Marleen Legemaat